برچسب: مدیریت دامداری

حل مشکل کاهش تولید شیر در گله (بخش اول)

---

در این مقاله به دلایل کاهش تولید شیر در گله، ناتوانی در افزایش شیر تولیدی و شیردهی های کوتاه و پیک های نامناسب و حل مشکل کاهش تولید شیر در گله خواهیم پرداخت. ولی در آغاز باید بدانیم چه انتظاراتی از گاو هلشتاین داشته باشیم.

تولید شیر مورد انتظار

الف) میانگین تولید شیر روزانه گاوهای هلشتاین در شرایط معمول تغذیه ای و مدیریت بهینه خوراک باید حداقل 32 کیلو شیر 3/5 درصد چربی باشد. گله های با تغذیه و مدیریت خوراک خوب باید حداقل میانگین 36/8 تا 41/4 کیلوشیر 3/5% چربی یا حتی بیشتر داشته باشند.

ب) میانگین پیک تولید گاوهای شکم یک حدودا باید 3/2 تا 6/4 از میانگین گله بالاتر باشد. گاوهای شکم 2 یا بالاتر معمولا 6/8 تا 13/6 کیلو بیشتر از میانگین گله شیر تولید می کنند. تفاوت های بیشتری در مورد سطوح تولید بالاتر وجود داشته باشد. بیشتر تلیسه ها و گاوهای بالغ بین هفته های 5 تا 10 پس از زایش به پیک می رسند.

ج) پس از اینکه که دام ها به پیک رسیدند، میانگین کاهش در تولید ماهانه گاوها حدودا بین 10 تا 15% برای کل گله خواهد بود. گله هایی که خوب مدیریت می شوند ممکن است کاهش تولید شیر کمتری را تجربه کنند. در اواخردوره شیردهی گاوها ممکن است کاهش تولید شیر در حد 12 تا 20 درصد نیز تجربه کنند. منحنی های شیردهی می توانند برای تعیین هر انحرافی از مقدار مورد انتظار بکار روند.

پیک های کم

الف) از لحاظ نرخ بالای ورم پستان بالینی یا تحت بالینی گله را ارزیابی کنید.

– نمونه های شیر تک تک گاوها را را با استفاده از روش ورم پستان کالیفرنیایی ارزیابی کنید. میانگینSCC (somatic cell count)  باید زیر 300 هزار تا باشد.

– در کل گله باید 10 یا کمتر از 10 درصد از گاوها 2 مثبت یا بیشتر در تست کالیفرنیایی در 4 کارتیه داشته باشند؛ 10 درصد یا کمتر از آن باید 3 مثبت در یکی یا تعداد بیشتری از کارتیه ها داشته باشند.

– حداقل 70 درصد از گاوها در یک برنامه کنترل SCC باید اسکور خطی 1 و 2 داشته باشند.

– اگر بیش از 20 درصد از سرپستان ها شواهدی از ساییدگی، برگشتگی، بریدگی، یا زخم داشته باشند، احتمالا بهداشت سر پستان دچار مشکل شده است.

– سیستم شیردوشی و عملیات شیردوشی را دوباره برسی کنید. در صورت وجود ورم پستان بالینی و تحت بالینی تولید شیر در گاوداری ممکن است به اندازه 25 تا 50 درصد ظرف چند هفته کاهش یابد.

– در صورت وجود اخطار، نمونه های شیر را کشت دهید.

– برنامه غوطه ورسازی پیش- و پس- شیردوشی و نیز درمان های روتین گاوهای خشک را مطابق با توصیه ها برقرار کنید.

– موارد تغذیه ای که باید در این موارد مورد بررسی قرار بگیرند عبارتند از سطح فعلی پروتئین، روی، سلنیوم، و ویتامین A و E. کل جیره یا تک تک اجزای آن را برای وجود کپک و قارچ بررسی کنید.

ب) پیچیدگی های پیرامون زایش نظیر ورم پستان، متریت، کتوز، و جابجایی شیردان می توانند پیک شیر را کم کنند. تغذیه نامناسب در دوره خشکی، به ویژه در دوره کلوز-آپ می توانند اثر داشته باشند. جیره های دوره انتقال، و عملیات خوراک دهی را به دقت بررسی کنید و همچنین اوایل دوره خشکی را.

ج) شرایط ضعیف کننده دام مثل مشکلات پا و سم، آسیب های ریه حاصل از پنومونی یا انگل های ریه، و آسیب های روده ای حاصل از عفونت روده می تواند پیک تولید شیر را کم کنند.

د) مصرف کافی علوفه و فیبر موثر برای حفظ سلامت شکمبه و تولید شیر ضروری هستند. حداقل گاوها باید 1/4 درصد از وزن بدنشان ماده خشک علوفه مصرف کنند. حداقل مقدار مصرف علوفه و NDF باید به ترتیب 0/8 و 1/2 درصد وزن باشد.

ه) کمبودهای جدی مواد مغذی یا عدم توازن در انرژی، پروتئین، کلسیم، فسفر، منیزیم، گوگرد، و نمک می تواند به کاهش پیک تولید منجر شود.

و) وقتی کم خونی شدید یا مداوم باشد، تولید می تواند به طور منفی تحت تاثیر قرار بگیرد. دلایل احتمالی کمبودها می تواند پروتئین، آهن، مس، کبالت، یا سلنیوم باشد. انگل های داخلی و خارجی نیز می توانند موجب کم خونی شوند.

ز) چاقی مفرط گاوها در اواخر شیردهی، یا دوره خشکی، ممکن است ماده خشک مصرفی گاوهای تازه زا را در آینده کاهش دهد. این عامل میتواند خطر مشکلات متابولیکی، از جمله کتوز، را در زمان زایش کاهش دهد.

ح) فقدان مصرف کافی آب از سیستم ناکارآمد آبخوری یا کیفیت بد آب می تواند تولید شیر را تحت تاثیر قرار دهد. وقتی مصرف آب کمتر از حد مورد انتظار است ولتاژ سرگردان را بررسی کنید.

ط) شلوغی بیش از حد در فری استال ها می تواند تولید شیر را کاهش دهد. وقتی گاوها بیش از حد سرپا می ایستند، این می تواند موجب استرس خستگی شود و تولید شیر را کاهش دهد.

ی) وقتی سایر عوامل به نظر طبیعی به نظر می رسند، جهت بررسی دلایل کاهش تولید شیر باید ولتاژ سرگردان را بررسی کرد.

ک) آمارها را بررسی کنید تا ببینید که آیا گاوها 7 تا 8 هفته دوره خشکی داشته اند.

در قسمت دوم این مقاله به دلایل افت تولید شیر، ناتوانی در افزایش تولید شیر و شیردهی های کوتاه و پیک های نامناسب و راه های افزایش تولید شیر خواهیم پرداخت.

ناتوانی در افزایش تولید شیر

الف) وجود انگل های داخلی جدی متداول ترین دلیل این مشکل گله است، به ویژه در گاوهای شکم یک و شکم دو. بهداشت و پیش گیری از آلودگی بهترین ابزار کنترلی هستند. علائم دیگری که با این مشکل همزمان بروز می کنند شامل مدفوع شل و وزن تولدهای پایین یا گوساله های کوچکتر است.

ب) جیره های پیش و پس از زایش را برای کمبود کلسیم یا پروتئین بررسی کنید.

ج) شیوع گسترده ورم پستان بالینی یا تحت بالینی میتواند دلیل دیگری باشد، به ویژه اگر به وسیله میکروب هایی تولید شده باشند که توکسین تولید می کنند.

د) مشکلات اندوکرینی و هورمونی، به ویژه در گاوهای شکم یک، نیز گاهی می توانند باعث بروز مشکلات فردی در دام ها شوند. سقط یا زایش پیش از موعد نیز ممکن است در این امر دخیل باشد.

ه) تنش بیش از حد حاصل از مشکلات پیرامون زایش، لنگش، و عفونت ها ممکن است منجر به شرایطی شود که در آن دام ها 4/5 تا 18 کیلو شیر کمتری در زمان زایش تولید کنند.

و) مسمومیت های حاصل از فلوئور، سایر مواد شیمیایی، و اندوتوکسین ها ممکن است به طور جدی شیر خروجی در زمان زایش را کاهش دهد و منجر به تولد گوساله های کوچکتر شود.

کاهش های بیش از حد در شیر تولیدی

الف) نرخ بالای ورم پستان بالینی یا تحت بالینی مکررترین دلیل کاهش تولید شیر است. بسته به عوامل مختلف، افت ناگهانی ممکن است به طور تدریجی یا دفعتا رخ دهد.

ب) خوردن دانه های سمی، مایکوتوکسین ها، یا هر ماده ای که بشدت خوراک مصرفی را کم می کند نیز می تواند موجب افت ناگهانی و برجسته در شیر تولیدی شود. خوارک ها یا عواملی که در این رابطه متهم هستند عبارتند از دانه های سمی مثل بذر سرخس، میوه درخت بلوط، سیب ها، گاز سیلو، مقدار زیاد نیتروژن غیر پروتئینی (مثل اوره) در کنسانتره و مایکوتوکسین ها در علوفه یا غلات می باشند. لذا از راه های افزایش تولید شیر در گله توجه به این موضوع است

ج) خورانیدن بیش از حد غلات و/یا مقادیر زیاد چربی، نشاسته، و کربوهیدرات های غیر ساختمانی در جیره می تواند عملکرد و متابولیسم شکمبه را مختل کند. برای بیشتر گاوها مقدار کنسانتره (مخلوط غلات) باید حداکثر 2/5 درصد وزن بدن باشد. ماده خشک کنسانتره به صورت درصدی از کل ماده خشک جیره نباید بیش از 55 تا 60 درصد ماده خشک برای گاوهای اوج شیردهی و 40 تا 50 درصد برای گاوهای متوسط شیر باشد.

د) در برخی موارد نادر کمبود ویتامین B12 ممکن است دلیل افت تولید به ویژه در گاوهای پرتولیدی که ذخایر کبدی را تخلیه کرده اند باشد. تجویز 1 تا 6 میلیگیرم ویتامین B12 باید موجب ایجاد پاسخ ظرف 5 تا 10 روز گردد.

ه) کمبودهای تغدیه ای یا عدم توازن های تغذیه ای ممکن است منجر به افت های شدید در تولید شود. جیره را بررسی کنید و علوفه را آزمایش کنید که این موضوع، یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است. در گله هایی که TMR خوراک می دهند باید جیره(ها) نمونه برداری شده و به آزمایشگاه فرستاده شوند. مواردی که علاوه بر موارد استاندارد باید آنالیز شوند شامل پروتئین محلول، چربی، خاکستر، و NDF میباشد.

و) مشکلات عفونی و/یا بیماری ها می توانند موجب افت ناگهانی تولید شوند. گاوهایی که مشکلات عفونی دارند معمولا تب دارند و دمای بدنشان بیش از 39/4 خواهد بود. آغاز ناگهانی اسهال ایجاد شده بو سیله BVD، سالمونلا، اسهال خونی و سایر عوامل نیز می تواند موجب افت ناگهانی در شیر تولیدی می شود.

و) کمبود آب مصرفی چه به دلیل مشکلات سیستمی و چه به دلیل مشکلات کیفی میتواند دلیل بالقوه باشد که حل این مشکل سبب افزایش تولید شیر می شود.

ز) وقتی گاوها پس از پیک تولید یا در اواخر تولید به طور مناسبی تغذیه نشوند، به ویژه در گله هایی که چند TMR تغذیه می شود، می تواند چنین مشکلاتی بروز کند. افت های ناگهانی در تولید اغلب وقتی اتفاق می افتد که بین جیره ها 10 تا 15 درصد اختلاف از لحاظ ماده خشک کنسانتره وجود دارد.

شیردهی های کوتاه

الف) تجمع چربی میتواند در گاوهای بیش از حد چاق متضاد تولید شیر باشد. این مشکل اغلب زمانی بروز می کند که گاوهای اواسط یا اواخر شیردهی بیش از حد تغذیه می شوند. جیره ها باید طوری از لحاظ انرژی و پروتئین فرموله شوند که از اسکور گرفتن بیش از حد دام ها در این در این دوره ها پیش گیری شود که این موضوع هم یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است.

ب) تغذیه کمتر از حد گاوها، بویژه انرژی یا یک جیره نامتوازن، یک دلیل عمده در گله های نامناسب تغذیه شده می باشد. افت های ناگهانی در تولید شیر نیز اغلب با این پدیده مشاهده می شود.

ج) تخلیه ناکامل پستان به وسیله عملیات نامناسب شیردوشی نیز می تواند منجر به پیک های کمتر و شیردهی های کوتاه تر شود. شیردوشی باید ظرف نیم تا یک دقیقه پس از آماده سازی گاوها صورت پذیرد. وقتی گاوها اغلب خیلی زودتر از موعد برای شیردوشی آماده میشوند چنین مشکلاتی ممکن است بروز نماید. یک سیستم شیردوشی ناکارآمد، که نیازمند یک فرآیند شیردوشی بیش از 6 دقیقه به ازای هر راس باشد نیز می تواند مشکل ساز باشد که حل آن یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است. جدا کردن خرچنگی از پستان قبل از اتمام شیردوشی معمولا دلیل عمده ای نیست چرا که شخص باید حدودا نیم لیتر یا بیشتر شیر در پستان باقی بگذارد تا مشکلات پی آیند بوجود بیاید. استفاده (سواستفاده!) بیش از ظرفیت از مدخل های ورودی و خروجی و وجود لتاژ سرگردان ممکن است منجر به پیک های کمتر یا شیردهی های کوتاهتر شود.

د) شیوع بالای ورم پستان بالینی یا تحت بالینی می تواند شیردهی را کوتاه کند.

ه) دلیل اصلی مشکلات فردی گاوها خروج ضعیف شیر است. برخی گاوها نیازمند این هستند که برای تخلیه کامل شیر به طور ثانویه تحریک شوند. ولتاژ سرگردان، سرپستان های زخمی، و خلاء بیش از حد می تواند این مشکل را ایجاد کند.

و) ممکن است مستعدکننده های ژنتیکی نیز در این امر دخیل باشند.

ترکیبات شیر چیزهای زیادی در مورد مدیریت می گویند

---

آیا می دانید که می توان از روی ترکیب اسیدهای چرب در ترکیبات شیر با منشا داخلی به نقص های مدیریتی و تغذیه ای پی برد؟

ترکیبات شیر سلامت شکمبه را نشان می دهد و و اشاره به اثر بخشی راهبردهای مدیریت و تغذیه دارد. پژوهشگران دانشگاه کرنل و موسسه ماینر امریکا این همبستگی را بوسیله بررسی درصد اسیدهای چرب با منشا داخل بافتی (de novo)  (اسیدهای چرب اشباع کوتاه تا متوسط زنجیرکه در پستان سنتز می شوند) از تانک شیر دریافتند. قبلا سطوح بالای اسیدهای چرب de novo شیر  با درصدهای بالاتر چربی و پروتئین در شیر همبستگی داشتند.

دانشمندان، بیشتر از 70 فارم در شمال نیویورک و ورمونت را ویزیت کردند تا اقدامات مدیریت و خوراک را به منظور مقایسه آن ها با مقدار اسیدهای چرب de novo شیر ارزیابی کنند.

یافته های این دانشمندان

4 فاکتور تغذیه و مدیریت همواره با اسیدهای چرب بالاتر de novo شیر در تانک شیر مرتبط بودند.

1-    فارم ها تراکم نداشته باشند. فارم هایی با تراکم کمتر از 110 درصد در استال ها، 5 برابر احتمال داشتن اسیدهای چرب de novo  در آنها کمتر از فارم های بدون تراکم بود.

2-    تغذیه مکرر. گله های فری استال با اسید چرب de novo  بالاتر با احتمال 5 برابر بیشتر در روز دوبار تغذیه می کردند. در ضمن، در گله های تای استال با اسیدهای چرب de novo  بالا با احتمال 11 برابر بیشتر در روز حداقل 5 بار به گاوها خوراک می دادند.

3-    تغذیه چربی به طور صحیح. در گله های با اسید چرب de novo پایین با احتمال 8 برابر بیشتر چربی خنثی شکمبه ای تغذیه می کردند. آن ها همچنین به احتمال 3 و نیم برابر، بیشتر از 5/3درصد عصاره اتری (EE) در TMR شان استفاده می کردند که de novo در آنها کمتر است..

4-    تامین احتیاجات فیبر. گله های با de novo بالا احتمال اینکه در TMR بیشتر از 21 درصد فیبر موثر فیزیکی داشته باشند10 برابر بیشتر بود.

این 4 آیتم را در چک لیست خود قرار دهید و آنگاه اثر آن را در چربی و پروتئین بالاتر در شیر و شکمبه سالم تر در گاوها بررسی کنید.

دامداری دقیق: آیا گله شما می تواند حداقل به اندازه 5 درصد بهبود پیدا کند؟

---

اخیرا اظهار نظرها، مقالات و سمینارهای بسیاری ارائه شده اند که همه آنها از یک مفهوم مشترک به نام “دامداری دقیق” استفاده کرده اند.

یک توضیح ساده و قابل درک از مفهوم دامداری دقیق توسط یکی از دامداران موفق در تگزاس آمریکا ارائه شده است. از نظر او برای اینکه دامدار موفقی باشید شما باید با بهبود هر چیزی در دامداری خود به اندازه 5 درصد کار خود را شروع کنید. 5 درصد در نگاه اول ممکن است خیلی مقدار زیادی به نظر نرسد، چرا که مثلا 5 درصد 1000 تومان، 50 تومان است. اما در یک فارم شیری و به طور روزانه مقدار قابل توجهی می شود. در حقیقت، “دمداری دقیق”، داشتن همان 5 درصد حاشیه سود یا مزیت است.

بهبود 5 درصد

حال بیایید تا باهم ببینیم که این 5 درصد به چه معناست:

1- اگر شما در حال تولید 9/5 تن شیر به ازای هر راس هستید، 5 درصد به معنای تولید تولید حدواً 480 کیلو شیر بیشتر به ازای هر راس است تا به حدود 10 تن تولید شیر به ازای هر راس برسید.

2- اگر نرخ هزینه های شما80 درصد نرخ درآمد شماست، 5 درصد کمتر به معنی داشتن 75 درصد نرخ هزینه است. برای یک گاو با درآمد کلی 15 میلیون تومان، این به معنی 750 هزار تومان سود اضافی است.

3- اگر مثلا موقعیت دارایی شما 50 است (مثلا اگر خود را بر اساس میزان دارایی هایتان رتبه بندی کنید)، موقیعت 55 به شما این امکان را می دهد که در مواقع لازم راحت تر از بانک یا مرجع دیگر وام بگیرید.

4- یک بهبود 5 درصدی در نرخ آبستنی روزهای باز را کاهش خواهد داد.

5- نظر شما در مورد کاهش 5 درصدی در بیماریهای متابولیکی گاوهای تازه زا چیست؟ به این فکر کنید که گاوهای سالم تر شیر بیشتری را با راحتی بیشتر تولید می کنند.

6- اگر شما در حال از دست دادن 10 درصد از تلیسه های خود هستید (تلفات 10 درصدی)، کاهش 5 درصدی به این معناست که وقتی تعداد گاوهای بالغ گله شما در حال کاهش است و نیاز به استفاده از تلیسه دارید، اولاً دست شما در انتخاب تلیسه های خودتان بازتر خواهد بود و در ثانی دیگر نیازی به خرید تلیسه ندارید.

7-  کاهش تلفات در سیلو از 15 درصد به 10 درصد می تواند تناژ بسیار بالایی از خوراک ارزشمند شما را پس انداز کند. این هدف می تواند با استفاده از مواد تلقیحی به سیلو (مخمرها)، کوبیدن بیشتر با تراکتورهای سنگین تر، پوشاندن سریع تر رخ سیلو یا استفاده از پوشش های مخصوص دست یافتنی باشد.

معیارهای نظارتی

نکته اینجاست که آیا در حال حاضر شما در دامداری خودتان همه چیز را به طور دقیق انداز گیری می کنید به طوری که قادر به تشخیص آن 5 درصد بهبود باشید یا خیر؟ اگر شما نمیتوانید اندازه گیری کنید، قادر به ردیابی آن هم نخواهید بود. اگر شما نتوانید آن را رد یابی کنید، شما نخواهید دانست که آن 5 درصد در حال از دست رفتن از دستان شما است یا خیر.

در دامداری امروز، جایی که حاشیه های سود به سختی جابجا می شود، 5 درصد بهبود به معنی 5 درصد سود است. “دامداری دقیق” به معنی نظارت از نزدیک و با نهایت دقت است. آیا شما دقیق هستید؟