Bagheri.ir

برچسب: سیلوی ذرت

  • زمان و نحوه استفاده از افزودنی سیلو

    زمان و نحوه استفاده از افزودنی سیلو

    بهترین زمان و نحوه‌ استفاده از افزودنی سیلو

    کیفیت علوفه سیلو شده به چگونگی روند تخمیر در سیلو (به‌وسیله باکتری‌های تولیدکننده اسید لاکتیک) بستگی دارد. امروزه افزودنی‌های سیلو وارد بازار شده‌اند که می‌توانند در جهت حفظ بهتر محصول عمل کنند. افزودنی‌های سیلو حاوی باکتری‌های بی‌هوازی تولیدکننده لاکتیک اسید می‌باشد. این باکتری‌ها با تولید سریع مقادیری از اسیدلاکتیک و تغییر روند تخمیر سیلو در حفظ کیفیت سیلو عمل می‌کنند. البته قابل ذکر است که دو نوع سیلو بسته به شرایط (انواع محصول، آب و هوا، تراکم بسته‌بندی، سرعت پوشش) هرگز یکسان نیستند.

    افزودنی سیلو: هموفرمنتاتیو و هتروفرمنتاتیو

    باکتری‌های افزودنی سیلو در 2 دسته کلی (هتروفرمنتاتو، هموفرمنتاتیو) قرار می‌گیرند. البته بر اساس فعالیت و لزوم استفاده می‌توان باکتری‌ها را به 3 دسته زیر تقسیم کرد. بر طبق تحقیقات در صورت وجود ترکیبی از هر 3 نوع می‌توان بهترین پاسخ را گرفت.

    آغازکننده‌ها (از دسته هموفرمنتاتیوها) که معمولاً از دسته انتروکوکوس‌ها Enterococcus faecium یا پدیوکوکوس‌ها Pediococcus هستند. این دسته باکتری‌ها در مقابل آلودگی به کلستریدیا از طریق کاهش سریع اسیدیته از 7 به 4 در طی 48 ساعت باعث حفظ پروتئین سیلاژ می‌شوند.

    باکتری‌های هموفرمنتاتیو (تخمیر همسان) که از دسته باکتری‌های لاکتوباسیلوس و معمولاً سویه پلانتاریوم Lactobacillus plantarum است، این باکتری‌ها می توانند قندهای محلول را به اسید لاکتیک تبدیل کنند که مکانیسم اصلی در سیلوسازی به حساب می آید.

    باکتری‌های هترفرمنتاتیو (تخمیر غیر همسان) که یکی از باکتری‌های لاکتوباسیلوس برویس، لاکتوباسیلوس کفیری یا لاکتوباسیلوس بوخنری است که آن‌ها می‌توانند بخشی از اسید لاکتیک موجود در سیلاژ را به اسید استیک تبدیل کنند که در حفظ پایداری هوازی سیلو اهمیت دارد. باکتری‌ هتروفرمنتاتیو که اخیراً مورد استفاده قرار گرفته است Lactobacillus buchneri می‌باشد.

    هموفرمنتورها به این معنی است که مولکول‌های قند 6 کربنی را فقط به یک محصول (اسید لاکتیک) تبدیل می‌کنند ولی هتروفرمنتورها چندین محصول تولید می‌کند. به عنوان مثال، ممکن است یک قند 6 کربنه را به یک اسید لاکتیک + یک اسید استیک + دی اکسید کربن (CO2) تبدیل کنند. یا یک قند 6 کربنه را به یک اسید لاکتیک + یک اتانول + CO2 تبدیل کنید. یا یک اسید لاکتیک را به یک اسید استیک + CO2 تبدیل کنید.

    بهترین افزودنی سیلو

    بنابراین نوع افزودنی که باید استفاده شود تا حدی به هدف بستگی دارد. اگر می‌خواهید کیفیت محصول را تا حد امکان نزدیک به کیفیت محصول قبل سیلو کردن حفظ کنید، از افزودنی استفاده کنید که تولید اسید لاکتیک را به حداکثر می‌رساند (یک هموفرمنتاتیو). اگر هدف جلوگیری از گرم شدن سیلو هست، از افزودنی‌ استفاده کنید که اسید استیک تولید می‌کند که هتروفرمنتر L. buchneri است.

    L.buchneri یکی از راه حل‌های اخیر گونه هتروفرمنتاتیو L. buchneri است که اسید استیک را هم از قند و هم از اسید لاکتیک تولید می‌کند.  مطالعات نشان داد که سیلوهای دارای با L. buchneri نسبت به سیلوهایی که افزودنی سیلو نداشتند از نظر هوازی پایدارتر بودند. علت این پایداری اسید استیک می‌باشد که رشد مخمرها و کپک‌ها را مهار می‌کند. از نظر تلفات ماده خشک، سیلاژهای حاوی L. buchneri حد واسط بین عدم استفاده و مصرف افزودنی سیلو (سیلو پلاس) هموفرمنتاتیو بوده‌اند.

    بر طبق تحقیقات افزودنی سیلو در صورت وجود ترکیبی از هر 3 دسته باکتری می‌تواند بهترین پاسخ را دهد، بطور مثال باکتری‌های آغازکننده می‌توانند در pH 6.5 فعال شده و تولید اسیدلاکتیک را آغاز کنند و پلانتاروم فرایند تخمیر را در کنار پدیکوکوس ادامه دهد و همچنین بوخنری منجر به حفظ پایداری هوازی سیلو شود.

    شرایط نگهداری

    به طور کلی در مکانی خنک و خشک نگهداری شود. از آب کلردار برای رقیق کردن افزودنی‌ها استفاده نکنید، مگر اینکه سطح کلر کمتر از 1 پی پی ام باشد یا اینکه افزودنی حاوی مواد شیمیایی برای مراقبت از کلر باشد.

    مدیریت خوب: موثرترین راه برای کاهش تلفات ماده خشک و انرژی در علوفه‌های سیلو شده

    کربوهیدرات‌هایی که به راحتی در دسترس هستند، مانند قندهای غنی از انرژی، با نسبت بیشتری از فیبر یا پروتئین ناپدید می‌شوند. بنابراین، وقتی تلفات ماده خشک زیاد باشد، علاوه بر علوفه کمتری برای تغذیه، کیفیت سیلو پایین‌تر خواهد بود. افزودنی‌ها ابزاری برای کاهش 2-3 درصد پرت ماده خشک هستند، بنابراین در کاهش تلفات نقش دارند. با این‌حال، آن‌ها بیشترین تأثیر خود را بر تلفات زمانی دارند که همراه با شیوه‌های مدیریت خوب سیلو استفاده شوند.

    بنابراین استفاده از سیلو پلاس (که حاوی باکتری‌های آغاز کننده، هموفرمنتاتیو و هتروفرمنتاتیو باشد) در کنار مدیریت مناسب، می‌تواند سیلاژ با کیفیت خوب و پرت پایین ایجاد کند که نه تنها از ضرر جلوگیری کند، بلکه چندین برابر هزینه آن به دامدار سود برساند.

    ترجمه و گردآوری: سحر کریمی

  • چالش‌های مدیریت سیلوی ذرت

    چالش‌های مدیریت سیلوی ذرت

    چالش‌های مدیریت سیلوی ذرت

    کیفیت پایین سیلو باعث افزایش نیتروژن محلول می‌شود

    هدف از نگهدارنده سیلو حفظ ارزش غذایی سیلوی ذرت در نزدیکترین سطح به ارزش غذایی علوفه تازه در سطح مزرعه هست، اگرچه امکان تغییر ارزش غذایی اولیه در طی پروسه تخمیر وجود دارد. از زمان برداشت تا تثبیت سیلو هر مرحله احتمال تأثیر مثبت یا منفی بر ماده خشک، بازیابی انرژی و همچنین کیفیت و دسترسی پروتئین دارد. در واقع با توجه به ارزش غذایی پروتئین، پروسه سیلو کردن سطح پروتئین خام* را تغییر نمی‌دهد، اما امکان تأثیر چشم‌گیر بر ماهیت نیتروژنی با تولید محصولات نهایی از تخریب پروتئین وجود دارد (پروتئین تنها مولکول حاوی نیتروژن است) و این ناشی از تولید آمونیاک (NH3) و افزایش سهم نیتروژن محلول می‌باشد (Baumont 2011) .

    *پروتئین خام نشان‌دهنده محتوی پروتئین و سایر منابع بدون ارزش غذایی نیتروژن (نیتروژن محلول و آمونیاک)، هر دو محصولات قابل تخریب پروتئین می‌باشد.

    نیتروژن محلول اضافی موجب اختلال در عملکرد و سلامت حیوان می‌شود

    میکروفلور شکمبه توانایی استفاده از تمام آمونیاک اضافی منشأ گرفته از سیلو را نداشته و از این رو از طریق دیواره شکمبه جذب خواهد شد و از طریق خون به کبد منتقل می‌شود. در کبد، اوره سم زدایی شده از طریق کلیه به سمت ادرار و بزاق دفع می‌گردد. ظرفیت سم‌زدایی از کبد و کلیه محدودیت دارد و از این‌رو آمونیاک اضافی و اوره در خون و آمونیاک در شکمبه مشاهده می‌شود. این سطوح بالا منجر به مشکلات سلامتی متعددی برای حیوان عمدتاً به علت سمیت آمونیاک می‌شود.

    • آلکالوزیس

    آلکالوز تجمع نیتروژن محلول اضافی در شکمبه هست. وقتی pH شکمبه تا 7/2 افزایش یابد حالت آلکالوز در نظر گرفته می‌شود.

    • سایر علائم کلینیکال
    مسمومیت تحت حاد

    مصرف مداوم سیلو با کیفیت پایین

    		 مسمومیت حاد

    چرای علوفه جوان، خوردن تصادفی سطوح بالای اوره، تغییر سریع جیره
    مشکلات تولیدمثلی:

    سقط جنین و ناباروری

    ورم پستان

    اختلال سیستم ایمنی

    		 عوارض متابولیکی:

    افت تولید شیر

    فعالیت کم شکمبه

    مرگ
    • از دست دادن انرژی و تأثیر بر عملکرد

    فراتر از مشکلات ذکر شده، دفع اوره اضافی به معنی مصرف انرژی می‌باشد که می‌تواند برای تولید شیر یا گوشت استفاده شود. از دست دادن انرژی بابت 2 درصد بیش بود پروتئین جیره 0/36 مگاکالری در روز هست که معادل با پتانسیل تولید 0/5 لیتر شیر در روز می‌باشد.

      (=0.375 NEL =0.22 UFL) Vanderhaar (1998)

    1 L milk=0.75 NEL=0.44 UFL

    • اوره خون و شیر

    بررسی میزان اوره خون کمبود یا بیش‌بود نیتروژن جیره را نشان می‌دهد. زمانی‌که آمونیاک به بیش از 50 میلی‌گرم در میلی‌لیتر در مایع شکمبه برسد از دیواره شکمبه عبور می­‌کند (Lewis et al., 1957) . به محض اینکه آمونیاک به 1 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر برسد (آلکالوز خون)، کشنده می‌شود (Maladies des bovins 2000, institute de lelevage).

    غلظت اوره بین خون و سایر مایعات بدن، به ویژه با بزاق، ادرار و شیر تمایل به تعادل رسیدن دارد، بنابراین اوره شیر شاخص خوبی برای پروتئین مصرفی از خوراک می‌باشد.

    		 اوره پایین غلظت ایده آل اوره بالا
    میلی‌گرم نیتروژن اوره به ازای هر لیتر شیر

    100>

    		 100-160

    >160
    میلی‌مول اوره به ازای هر لیتر شیر

    36>

    		 36-57

    >57
    میلی‌گرم اوره به ازای هر لیتر شیر 214> 214-343

    >343

    مجموع

    تولید شیر پایین

    		 سطوح ایده آل برای فلور شکمبه

    هدر رفت نیتروژن/پروتئین

    راهکار خوب برای کنترل پروتئولیز در سیلو

    کیفیت خوب سیلو به معنی پروتئولیز کم می‌­باشد.

    نیتروژن محلول

    (% از کل نیتروژن)

    نیتروژن آمونیاکی (N-NH3)

    (% از کل نیتروژن)

    ذرت

    		 50%> 5%>

    علوفه

    		 50%>

    7%>
    لگومینه 50%>

    10%>

    دو فاکتور اصلی مؤثر در پروتئولیز، آنزیم‌های سلول علوفه و میکروارگانیسم‌های پروتئولایتیک می­‌باشد که باید فعالیت هر دو آنزیم در اسرع وقت محدود شود. مطمئناً سیلو کردن اصولی، باعث تخمیر بهتر و در نتیجه کاهش تلفات پروتئین می‌شود.

    راهکارها

    در کوتاه مدت
    • تنظیم جیره: در جیره با سطوح بالای نیتروژن محلول، چندین شرایط باید اعمال شود.
    1. تأمین نیاز انرژی که برای عملکرد مناسب شکمبه لازم است.
    2. رقیق کردن سیلو کم کیفیت با سایر ترکیبات: جلوگیری از نیتروژن محلول اضافی و به حداقل رساندن مشکلات متابولیکی به دلیل سطوح بالای نیتروژن
    3. مقدار اوره جیره را تطبیق دهید: صرفاً وقتی جیره کمبود نیتروژن محلول داشته باشد اوره مورد نیاز است. برای مثال زمانی‌که جیره غنی از سیلوی ذرت یا فقیر از سیلوی علوفه باشد.
    4. تغییر تدریجی: شروع با یک سوم مقدار نهایی و افزایش تدریجی
    بلند مدت (برداشت بعدی)
    • ماده خشک:

    ماده خشک بالاتر احتمال پروتئولیز را کاهش می‌دهد. ماده خشک بالا فعالیت آنزیم‌های پروتئولیتیک را مهار می‌کند.

    • اسیدیته:

    اطمینان از اسیدی شدن سریع و قوی به منظور مهار پروتئاز و باکتری‌های پروتئولایتیک

    • فاصله زمانی بین کود پاشی و برداشت:

    کود نیتروژن بالایی دارد و بنابراین منجر به افزایش ظرفیت بافری علوفه می‌شود.

    • بی‌هوازی کردن:

    عدم حضور اکسیژن از فعالیت پروتئازها جلوگیری می‌کند و به اسیدی شدن کمک می‌کند.

    • جلوگیری از آلودگی زمین/خاک:

    میکروارگانیسم‌های پروتئولایتیک عمدتاً در خاک قرار گرفته، بنابراین ارتفاع برداشت باید بالاتر از 7-6 سانتی‌متر باشد.

    • دما:

    از حرارت سیلو جلوگیری شود زیرا با بالارفتن دمای سیلو واکنش میلارد رخ داده و پروتئولیز صورت می‌گیرد. استفاده از افزودنی‌های سیلو بر پایه لاکتوباسیلوس بوخنری

    • استفاده از باکتری‌های اسیدلاکتیک:

    اسیدی کردن سریع و افزایش پایداری هوازی منجر به محدود شدن یا مهار ترکیبات دخیل در پروتئولیز می‌شود.

    بیش 160 میلی گرم اوره در هر لیتر شیر، نشان‌دهنده بیش‌بود نیتروژن برای حیوان و اختلال در مصرف پروتئین است. این به معنی هدر رفت خوراک و ضرر اقتصادی می‌باشد. علاوه بر این، نیتروژن اضافی منجر به مشکلات متابولیکی (کاهش تولید) و ناباروری می‌شود.

    ترجمه : سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام

  • مدیریت سیلو

    مدیریت سیلو

    کوتاه و کاربردی از مدیریت سیلو که بدانیم چه کار باید و نباید انجام دهیم.

    1-

    یک روز قبل از تخلیه‌ی علوفه، ساختمان سیلو را با آب پاکیزه شستشو دهید و جهت ضدعفونی فقط از شعله‌دهی استفاده نمائید (از هیچ ضدعفونی کننده‌ای حتی فرمالین استفاده نکنید). چاه، خروجی‌های پساب (آب سیلو) و کانال‌های تخلیه آب را بطور کامل شستشو داده و مواد باقی مانده در آن را خارج نمایید.

    2-

    ساختمان سیلو باید قبل از سیلو کردن مورد بررسی قرار گیرد تا هیچ خرابی و شکافی در دیوارهای آن وجود نداشته باشد. خروجی‌های آب در صورت خرابی تعمیر شده و سیلو آماده باشد. کوچکترین ترک، بدلیل نفوذ هوا، می‌تواند خسارت زیادی به بار آورد.

    3-

    بهترین زمان برداشت ذرت زمانی است که خط شیری به دو-سوم دانه رسیده و ماده خشک آن در حدود 30 تا 35 درصد باشد. برداشت علوفه با رطوبت بالا (ماده خشک کمتر از 28%) موجب کاهش ارزش غذائی سیلو، بدلیل خروج میزان متنابهی از مواد مغذی و قند به شکل پساب خواهد شد.

    4-

    20 تا 25 سانتی‌متر ابتدای ساقه‌ی ذرت بدلیل آلودگی به کود و خاک، عاری از مواد مغذی و غیر قابل مصرف برای دام می‌باشد.

    5-

    اطراف بسیاری از مزارع، جاده و محل عبور و مرور احشام است. یکی از معضلات مدیریتی سیلو آلودگی بیش از حد علوفه قبل از سیلو نمودن است. باید توجه شود این علوفه علاوه بر بار میکروبی مفید، آلوده به بسیاری از باکتری‌های بیماری‌زا، قارچ‌ها و ویروس‌ها می‌باشد.

    6-

    باقی ماندن کودهای شیمیائی در گیاه که در اثر آبیاری غلط، زمان کوددهی نامناسب، مصرف بیش از حد کود و کودهای نامرغوب ایجاد می‌شود خطرات فراوانی را برای دام بهمراه خواهد داشت. از جمله مسمومیت، سقط و ناقص الخلقه زائی. پس از بازکردن سیلو، متابولیت‌های حاصل از این کودها به رنگ‌های متفاوت قابل رویت است. بنابراین توصیه می‌شود حدود 15 روز قبل از برداشت محصول، هیچگونه کوددهی انجام نگیرد.

    7-

    بهترین زمان برداشت ذرت در ساعات اولیه روز (ساعت 5 صبح تا قبل از شروع گرمای ظهر) است. زیرا قند گیاه در بالاترین میزان خود بوده و هنوز هجوم مواد نیتراته کودها بدلیل تابش مستقیم نور خورشید به قسمت‌های مغذی گیاه صورت نگرفته است.

    8-

    اندازه خرد کردن (چاپر) گیاه رابطه مستقیم با میزان ماده خشک آن دارد. هر چه رطوبت گیاه بالاتر و ماده خشک آن پائین‌تر باشد، جهت جلوگیری از خروج مواد مغذی بهمراه پساب، گیاه باید در قطعات بزرگ‌تر خرد شود. محصولی با ماده خشک بین 28 تا 30% با حدود 1.3 تا 1.5سانتی‌متر، محصولی با ماده خشک بین 20 تا 28%، حدود 1.5 تا 2 سانتی متر و محصولی با ماده خشک کمتر از 20% باید درشت‌تر از 2.5 سانتی‌متر خرد شود.

    9-

    چاپر با تیغه‌های کم و کند، عدم توجه به میزان ماده خشک گیاه و کوبیدن بیش از حد و پوشش نامناسب باعث بی کیفیتی محصول نهائی می‌گردد.

    10-

    پر کردن سیلو باید با حداکثر توان و در مدت زمان بسیار کوتاهی انجام پذیرد. سیلو کردن هنگام بارندگی باعث افت ارزش غذائی می‌شود. از ورود کامیون‌ها به داخل سیلو خودداری شود تا آلودگی لاستیک‌ها وارد سیلو نگردد. لاستیک لودر، کامیون‌ها و کلیه وسایل نقلیه فقط با آب شسته شوند (با هیچگونه ضدعفونی کننده‌ای در تماس نباشند) حتی‌الامکان حوضچه‌های ورودی را تخلیه نمایید.

    11-

    در کوبیدن سیلو با لودر هر چه سطح لاستیک بیشتر باشد، کوبیدن بهتر در نتیجه خروج اکسیژن بیشتر و فعالیت باکتری‌های هوازی کمتر خواهد بود. در ضمن له شدن بافت‌ها که منجر به خارج شدن آب زیاد از سیلو می‌شود نیز کمتر می‌شود. کوبیدن بیش از حد باعث کاهش شدید مواد مغذی بدلیل خروج آب زیاد از سیلو و از بین رفتن بافت مغذی گیاه خواهد بود.

    12-

    کوبیدن باید زمانی آغاز شود که ارتفاع محصول تخلیه شده حداقل به 1 متر رسیده شود. (تا باعث له شدن گیاه نشود) و تا زمانی ادامه یابد که سطح سیلو یکنواخت شده و لاستیک در آن فرو نرود. کناره‌ی دیوارها و انتهای سیلو باید بدقت کوبیده شود. بعد از تخلیه هر 100 تن علوفه باید کوبیدن به سرعت و با دقت انجام شود.

    13-

    آب خارج شده از سیلو بعد از گذشت 24 ساعت خطرناکترین ماده موجود در فارم خواهد بود. عوامل بیماری‌زای زیادی به آسانی می‌توانند در این آب رشد نمایند. رفت و آمد پرسنل، وسایل نقلیه و بسیاری از حشرات بیماری‌زایی که از این ماده تغذیه می‌کنند، آلودگی را در تمام واحد پخش می‌کنند.

    14-

    مهمترین مرحله مدیریت سیلو پوشاندن آن می‌باشد. پس از آخرین مرحله کوبیدن، پوشش کامل سیلو باید حداکثر ظرف مدت 2 ساعت صورت گیرد.

    15-

    بهترین شکل بستن سیلو با پوشاندن تمام دیواره ها بوسیله نایلون حاصل می‌شود (روش قنداقی). نایلون روی دیوار پس از پر کردن کامل و کوبیدن بر روی سیلو کشیده شده و تمام راه‌های نفوذ هوا به داخل سیلو بسته خواهد شد. در ضمن در صورت وجود هر آلودگی در خلل و فرج دیوار با این نوع پوشش، سیلو در امان خواهد بود.

    16-

    با پوشاندن قنداقی و چند لایه باید از نفوذ هوا بداخل سیلو جلوگیری نمود. هر گونه چین خوردگی و پوشش نامناسب در نایلون می‌تواند تمام سطح سیلو را دچار کپک زدگی نماید. تنها ریختن خاک و کاه گل روی یک لایه نایلون هیچ کمکی به ما نخواهد کرد.

    17-

    پوشش مناسب هرگز با یک لایه نایلون حاصل نمی‌شود، زیرا این لایه در برابر نور خورشید و گرما قوامش را از دست داده و شکننده می‌شود. در ضمن دسترسی حیوانات به آن بسیار آسان است. سیلویی که پس از بستن در معرض هوا باشد هیچگونه ارزش غذائی برای دام نخواهد داشت. استفاده از چندین لایه پلاستیک و در انتها یک لایه توری یا برزنت باعث جلوگیری از نفوذ هوا، تابش مستقیم خورشید و پاره کردن نایلون توسط حیوانات مزاحم می‌شود.

    18-

    تا 24 ساعت اولیه پس از پوشاندن سیلو کناره‌ها را با کیسه‌ای کوچک شن یا لاستیک کهنه و سطح آن را با فواصل مساوی (با فاصله 1 متر) بپوشانید تا در آن مدت سیلو توان افزایش حجم داشته باشد. این افزایش حجم بدلیل ادامه تنفس سلول‌های گیاهی و تولید گاز کربنیک، آب و گرماست (مرحله هوازی) بنابراین گرم بودن سیلو پس از بازکردن، نشانه ادامه فعالیت باکتری های هوازی و عدم تخمیر مناسب سیلو می‌باشد.

    19-

    پس از گذشت 24 ساعت از پوشش اولیه و افزایش حجم ، سطح سیلو مجدداً افت می‌کند، در این حالت تمام سیلو را با لاستیک‌های فرسوده یا کیسه‌ی شن بپوشانید. تمام راه‌هایی که امکان ورود هوا وجود دارد باید بسته باشد، حتی به اندازه‌ی یک لوله خودکار (آغاز مرحله بی هوازی).

    20-

    تخمیر از روز 2 شروع و تقریباً تا 21 روز ادامه دارد (مرحله بی‌هوازی). در این مدت دما و اسیدیته‌ی سیلو کاهش چشمگیری یافته و بعد از 21 روز محیط سیلو به پایداری رسیده و فعالیت باکتری‌ها متوقف می‌شود تا زمانی‌که سیلو باز شود. در صورتی که مدیریت صحیح در تمام مراحل اعمال گردد، دانه‌ها له شده و حالت خمیری داشته باشند و سیلو بوی ملایم و مشابه اسید لاکتیک بدهد، سیلو آماده استفاده است. در این مرحله سیلو باید خنک باشد.

    21-

    پوشانیدن دیوارها حتی پس از بازکردن سیلو در کیفیت سیلو بسیار موثر است. پوشش مناسب باید تا پایان مصرف سیلو حفظ شود. توجه داشته باشید عوامل اصلی فساد سیلو در تمام مراحل، ورود هوا و نفوذ آب حاصل از باران یا پس زدن پساب متعفن سیلو به داخل سیلو می‌باشد.

    22-

    توجه داشته باشید بر اساس نیاز روزانه از سیلو برداشت شود. در صورتی‌که بیش از نیاز از سیلو برداشت شود و به سرعت به مصرف نرسد، کیفیت آن در اثر گرما (خشک شدن)، ورود حشرات و از بین رفتن عطر اشتها آور اسیدهای چرب فرار در معرض هوا، دستخوش تغییر می‌گردد. حتی‌الامکان از کاتر برای برش و برداشت استفاده کنید. کندن سیلو با کلنگ و بیل باعث ورود هوا به عمق سیلو و کاهش کیفیت آن می‌شود.

    23-

    برداشت بیش از نیاز از سیلو و انبار شدن آن در ساختمان سیلو، تجمع پساب، آب باران، عدم کارایی زه کش‌ها و خروجی‌ها باعث تولید خوراکی بی کیفیت، آلوده و خطرناک می‌شود.

    24-

    سیلو یکی از مهم‌ترین بخش‌های خوراک دام است. همانگونه که در ساخت آن باید دقت و توجه خاصی داشت، پس از باز کردن نیز باید به آن توجه نمود. همیشه محوطه‌ی داخل سیلو را پاکیزه نگاه دارید. از ورود بی مورد وسایل و کارگران به داخل آن جلوگیری کنید. نایلون روی سیلو را با توجه به مقدار مصرف روزانه باز نمائید و پس از برداشت سیلو روی آن را دوباره با نایلون بپوشانید تا در معرض هوا و گرد و غبار قرار نگیرد.

    25-

    هیچگاه از نمک برای نگهداری سیلو استفاده نکنید. تمام تخمیر سیلو وابسته به فعالیت باکتری‌هاست و نمک مانع فعالیت باکتری‌های بی هوازی سیلو می‌شود. در ضمن رطوبت سیلو در ساعات اولیه باعث حل شدن نمک و نفوذ آن به عمق 1 تا 2 متری سیلو (با توجه به میزان رطوبت ذرت برداشت شده) و مرگ باکتری‌های مفید در نتیجه عدم تخمیر مناسب و پوسیدگی سیلو می‌گردد.

    دکتر احسان محجوبی

  • حذف یونجه از جیره‌ دامداری‌ها؟

    حذف یونجه از جیره‌ دامداری‌ها؟

    تبادل نظر فنی 4 :بررسی امکان حذف یونجه از جیره‌ دامداری‌ها؟

    کلیات

    استفاده از علوفه مرغوب و با کیفیت به‌عنوان ستون فقرات دامداری در تمام دنیا مطرح است. در ایران با توجه به اقلیم منطقه و کمبود آب در بیشتر مناطق و همچنین عدم رعایت الگوی کشت مناسب هر ساله با کمبود علوفه به خصوص علوفه مرغوب مواجه هستیم. پروتئین پایین یونجه به‌همراه عدم مدیریت صحیح خشک کردن علوفه در هنگام برداشت و جمع آوری یکی از اصلی‌ترین منابع علوفه در ایران را با مشکل روبرو می‌سازد. علاوه بر آن بر روی کیفیت سیلوی ذرت نیز نمی‌توان تکیه کرد که خود حدیثی مفصل است. علاوه بر نامناسب بودن کیفیت، امسال با قیمت بالای یونجه نیز مواجه هستیم. در این بخش امکان حذف یونجه از جیره یا جایگزینی آن با ذرت سیلویی بررسی می‌شود.

    دکتر اسدی الموتی

    (استادیار گروه علوم دامی دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، مشاور دامداری‌های استان‌های تهران، اصفهان، البرز و ….)

    در واقع، به صورت نظری و در تحقیقات، بله!
    در این زمینه در دو سال اخیر پژوهش‌های عملی‌تری با هدف امکان حذف یونجه از جیره در آمریکا صورت گرفته است. محققان دانشگاه کانزاس نشان داده‌اند که با جایگزین شدن سیلوی ذرت به جای یونجه در جیره گاوهای شیری، سطح چربی شیر و تولید چربی افت نمی‌کند، اما گاوها شیر کمتری تولید کرده، کمتر خوراک مصرف کرده و در عوض افزایش وزن بیشتری دارند. جیره‌های تنظیم شده در جدول زیر دیده می‌شود.

    مصرف خوراک بیشتر در جیره‌های حاوی یونجه و در عین حال افزایش وزن کمتر گاوها (علی‌رغم تولید شیر بیشتر) حاکی از کاهش قابلیت هضم جیره­‌های دارای یونجه بود، چون افزایش تولید شیر به موازات افزایش مصرف خوراک صورت گرفت. این بدان معنی است که در جیره‌های بر مبنای سیلاژ ذرت بیشتر، انرژی خالص تولید (شیردهی + افزایش وزن) بیشتر است. با این وصف ممکن است بتوان این طور پیش بینی کرد که برای گاوهای اوایل شیردهی، در جیره‌های بر مبنای سیلاژ ذرت بیشتر، شدت افت امتیاز بدنی گاوها کمتر خواهد بود. طبق تجربه عملی من در گاوداری‌های کشور، در صورت داشتن سیلوی ذرت باکیفیت می‌توان سطح یونجه خشک جیره را به 7 تا 10% ماده خشک جیره کاهش داد.

    در ارزیابی اقتصادی پژوهش صورت گرفته محققین به این نتیجه رسیدند که به موازات کاهش نسبی ارزش شیر:خوراک، مزیت گنجاندن یونجه در جیره کمتر و کمتر می‌شود. بالعکس هر چه نسبت قیمت شیر:خوراک افزایش یابد به‌صرفه‌تر است که گاودار از مقادیر بالاتر یونجه استفاده کند. این ارزیابی بدون توجه به قیمت حمل و انبارداری یونجه صورت گرفته است. این نتیجه در پژوهش دیگری که در دانشگاه داکوتای جنوبی انجام شد نیز مورد تایید قرار گرفت.

    نکات در راستای کاهش یا حذف یونجه

    • به دلیل ماهیت فیبری یونجه و تفاوت ماهیتی فیبر آن با سیلاژ ذرت باید مراقب چربی شیر در جیره‌های با یونجه کم بود.
    • در جیره‌های با سیلاژ ذرت زیاد، کیفیت سیلو اهمیت زیادتری پیدا کرده و با سیلاژ ذرت کم کیفیت نمی‌توان جیره‌های موفقی بدون یونجه خشک تنظیم کرد.
    • باید سطح و شدت تخمیرپذیری جیره حفظ شود.
    • باید سطح پروتئین جیره و حداقل فیبر علوفه­‌ای حفظ شود.
    • در جیره‌های بر مبنای سیلاژ ذرت زیاد سطح لیزین جیره می‌تواند محدودکننده تولید شیر باشد.
    • اتخاذ چنین راهکاری باید بر مبنای هزینه خوراک به شیر، قیمت و کیفیت سیلاژ ذرت جیره صورت گیرد. در صورت عدم توجیه قیمت سیلاژ ذرت، می‌توان از محصولات فیبری غیرعلوفه‌ای که قیمت پایین‌تری دارند به جای بخشی از غلات جیره استفاده کرد.

    مهندس بهشتی ( مشاور تغذیه دامداری‌های استان‌های تهران ، البرز، قزوین و …)

    قطعاً این کار شدنی است و بسته به شرایط می‌توان نسبت‌های متفاوتی از یونجه را وارد جیره نمود. ولی بهتر است برای گروه‌های پر شیر یک حداقل مقدار یونجه را داشته باشیم چرا که یونجه دارای عوامل ناشناخته تولید است که شاید نتوان به راحتی آن‌ها را از سایر اجزای جیره تأمین کرد. فیبر یونجه را می‌توان از منابعی چون ذرت سیلوشده، کاه، تفاله چغندر قند و …. تأمین کرد. سایر مواد مغذی یونجه را نیز می‌توان با اجزای مربوط به بخش کنسانتره تأمین نمود. در یک تجربه عملی و فارمی در سال گذشته در بهاربندی که میانگین رکورد آن 48-49 بود ما از 3 تا 3.5 کیلو یونجه همراه با حدود 28 کیلو سیلوی ذرت استفاده کردیم و نتایج خوبی گرفتیم. ولی باید توجه داشت که سیلوی مورد استفاده از کیفیت و ماده خشک بالایی برخوردار بود.

    مهندس سلطانی (دامداری فوده ای، اصفهان، 1000 راس دوشا )

    در حال حاضر یونجه باکیفیت (با رطوبت کم و بدون علف) قیمت بسیار بالایی دارد. تازه بعد از خرید همان یونجه با کیفیت زمان انبار کردن آن در دامداری 4-5 درصد از ماده خشک آن کم می‌شود. علاوه بر این هزینه نگهداری یونجه بسیار بالاست و کاری بسیار پر دردسر می‌باشد. به غیر از فیبر، هر واحد از انرژی و پروتئین یونجه نیز گران تمام می‌شود. در یک تجربه فارمی، ما در تلیسه‌های 7-8 ماهه تا زمان آبستنی و گروه کم شیر یونجه را در دامداری خود قطع کردیم. متوسط مصرف یونجه در گروه پرتولید نیز حدود 3.5 کیلوگرم است. استفاده از کاه در ترکیب با کنسانتره به گونه‌ای که مواد مغذی را تأمین نماید و ترکیبی مشابه یونجه فراهم نماید، با قیمت‌های کنونی هزینه‌ها را کاهش داد و نیز عملکرد را تحت تأثیر قرار نداد.

    مهندس جهانی مقدم ( دامداری شهریار صفاری 900 راس دوشا )

    با توجه به اهمیت دوره انتقال حذف یا حداقل مصرف یونجه در این دوره توصیه نمی‌شود. می‌توان مقدار مصرف یونجه را در گروه‌های پرشیر به 4 کیلوگرم و گروه‌های متوسط تولید به 2 کیلوگرم در روز رساند. گاوهای کم تولید، گاوهای خشک و تلیسه‌ها گروه‌هایی هستند که می‌توان مصرف یونجه را قطع کرد.

    در گاوهای پر تولید و متوسط تولید استفاده از 5/0 تا 1 کیلوگرم کاه گندم خرمن کوب با قطعات 2-3 سانتیمتر (جهت داشتن TMR یک نواخت) و افزایش منابع پروتئین ارزان قیمت در کنسانتره و افزایش مصرف سیلو ذرت را می‌توان جایگزین یونجه کرد. در گاوهای کم تولید نیز می‌توان به جای یونجه با افزایش مصرف سیلو ذرت، 2 کیلوگرم در روز کاه گندم و اوره استفاده کرد. دریک تجربه فارمی در سال گذشته با قطع یونجه در گاوهای خشک و تلیسه‌ها، 8 تا 10 کیلوگرم سیلو ذرت، 4 تا 5 کیلوگرم کاه گندم و 2 کیلوگرم کنسانتره حاوی 100 گرم اوره استفاده شد.

    مهندس محرمی ( دامداری فکا، اصفهان، 2760 راس دوشا )

    در گاوهای شیری به شرط بالا بودن کیفیت سیلوی ذرت می‌توان آن را جایگزین یونجه کرد ولی باید به اسیدوز توجه کرد. در گروه‌های کم شیر، خشک و تلیسه‌ها به راحتی امکان پذیر است ولی باید به تأمین نیازها و نیز BCS توجه نمود. جیره را باید از لحاظ تمام مواد غذایی (انرژی، پروتئین و ….) متوازن کرد و به پاسخ دام توجه نمود. با نظارت مستمر می‌توان این جایگزینی را به راحتی انجام داد.

    مهندس وحید غلامی ( مشاور دامداری‌های فشافویه ، اراک و …. )

    می‌توان این کار را انجام داد و یونجه را از برخی جیره‌های دامداری حذف کرد ولی نه در همه گروه‌ها. مسلماً با حذف یونجه باید 0.5 تا 1 کیلو کاه به جیره اضافه کرد. با توجه به محتوای بالای مالات در یونجه (به ویژه یونجه کمتر بالغ) که در بقیه مواد خوراکی یافت نمی‌شود (یا حداقل کمتر می‌باشد) نمی‌توان به سادگی از کنار یونجه گذشت. مالات در تحریک مصرف لاکتات و افزایش pH شکمبه بسیار موثر است و در گاوهای پر شیر یونجه حداقل باید 2 کیلو در جیره وجود داشته باشد. همچنین منابع علمی، حداکثر مقدار سیلو را 75 درصد بخش علوفه جیره مجاز دانسته‌اند و با توجه به این عدد باید در موقع کم کردن یا حذف یونجه دقت فراوانی در نظر گرفت. تأمین همه مواد مغذی موجود در یونجه از طریق کنسانتره همیشه امکان پذیر نیست و بسته به شرایط متفاوت خواهد بود.

    گروه علمی دامدار برتر:

    به طور قطع با در دست داشتن ابزار و نرم افزارهای جیره‌نویسی می‌توان به راحتی این کار را انجام داد. به شرطی که حداقل اطلاعات مربوط به مواد خوراکی گله (و یا میانگینی از مواد خوراکی ایران) را داشته باشیم و از آن‌ها در جیره‌نویسی استفاده کنیم. مطالعات صورت گرفته در کشور جایگزینی 6 تا 12 درصد از یونجه را با تفاله چغندر قند بدون اثرات مضر بر تولید گاوهای پرتولید تأیید کرده‌اند. همچنین جایگزینی بخشی از یونجه با کاه و جبران کمبودهای کاه در بخش کنسانتره نیز در بسیاری از دامداری‌های کشور امری متدوال است همانطور که بیشتر کارشناسان به آن اشاره نموده‌اند.

    ولی نکته مهم اینجاست که واقعاً باید این کار به دقت صورت گیرد. به عنوان مثال سیلوی ذرت مقادیر کمی گوگرد دارد و در سطوح بالای مصرف باید به کمبود گوگرد که عنصری ضروری برای سنتز اسیدهای آمینه گوگرد دار است توجه شود. همچنین یونجه از لحاظ پتاسیم و کلسیم بسیار غنی است که در هنگام جایگزینی باید بدان توجه شود.

    در جایگزینی سیلوی ذرت با یونجه به ویژه در گروه‌های کم شیر و تلیسه‌ها نظارت BCS بسیار با اهمیت است. بدون بالانس جیره و تأمین پروتئین کافی با عدم رشد کافی گوساله‌ها و تلیسه‌ها روبرو خواهیم شد.