دسته: مقالات تخصصی

تأثیر پروبیوتیک‌ها بر نرخ بهبود اسهال در گوساله‌های تازه متولد شده

مقدمه

اسهال یک بیماری گوارشی است و دلیل اصلی آن (صرف نظر از عوامل عفونی و غیرعفونی) بروز اختلال در تعادل میکروبی دستگاه گوارش است. اسهال همراه با مجموعه ای از ناهنجاری‌های متابولیکی، ایمیونولوژیکی و تغذیه ای رخ می‌دهد. در نتیجه این عوامل، ضعف و ناکارآمدی سیستم ایمنی و بروز نمونیا را خواهیم داشت. بیماری‌های تنفسی مسئول 21 درصد مرگ و میرها تا پیش از شیرگیری هستند.

شایع‌ترین علل مرگ و میر گوساله

درصد مرگ و میر ناشی از اسهال در نوزادان دام‌های مختلف از 20 تا 100 درصد متغیر است و بیشترین خطر مرگ در طول 4 هفته اول زندگی تخمین زده شد. مرگ و میر گوساله در این دوره را می‌توان بین مرگ و میر پری‌ناتال (مرده‌زایی پس از 270 روز بارداری – 24 ساعت پس از تولد) و مرگ و میر نئوناتال (مرگ بین 1 تا 28 روزگی) دسته‌بندی کرد. سخت‌زایی به ‍‎‌‌عنوان مهم‌ترین علت مرگ و میر پری‌ناتال همراه با کمبود اکسیژنی و تروما به‌دنبال سخت‌زایی و تا حد بسیار کمتری، مرگ داخل رحمی و دفع زودرس جفت گزارش شده است، در حالی‌که ذات الریه و اسهال شایع‌ترین علل مرگ و میر نئوناتال هستند. با این حال، در بیشتر موارد، علت مرگ و میر گوساله‌ها چند عاملی است که اغلب به دلیل ترکیبی از عوامل عفونی و مدیریت غیربهینه است.

فلور میکروبی پس از تولد

دوران ابتدایی تولد به‌عنوان یک دوره حیاتی برای رشد و توسعه دستگاه گوارش در گاو شناخته شده است.پس از تولد، نخستین چالش هجوم حجم گسترده ای از انواع میکروارگانیسم‌ها از محیط پیرامون به دستگاه گوارش است. تنظیم به موقع فلور دستگاه گوارش می‌تواند – تا حد معینی – خطر اسهال و مرگ را در گوساله‌ها کاهش دهد. در این مرحله با وارد کردن و جایگزین کردن تعداد زیادی از میکروارگانیسم‌های مفید به دستگاه گوارش می‌توان جمعیت میکروبی توانمندی برای مقابله با میکروب‌های بیماری‌زا به‌وجود آورد. با این حال، مطالعات نشان داده‌اند که گوساله‌ها بیشترین احتمال ابتلا به اسهال را بین 1 تا 15 روزگی دارند.

بررسی تحقیقات

در مطالعه‌ای گوساله ها به  4 گروه دریافت کننده باکتری‌های اسیدلاکتیک  (Lactococcus lactis subsp. lactis, Pediococcus pentosaceus, and Lactobacillus plantarum)، مخمر ( Saccharomyces cerevisiae)، باکتری‌های اسیدلاکتیک  + مخمر و گروه کنترل تقسیم شدند. افزایش وزن گروه‌های دریافت‌کننده باکتری‌های اسیدلاکتیک  + مخمر، باکتری‌های اسیدلاکتیک و گروه مخمر (به ترتیب 0.6، 0.6 و 0.61) بیشتر از گروه کنترل (0.47) بود. گروه کنترل (39%) دارای بالاترین میزان اسهال در بین تمام تیمارها (باکتری‌های اسیدلاکتیک + مخمر: 22%، باکتری‌های اسیدلاکتیک  : 28% و مخمر: 26%) بود.

پروبیوتیک‌ها می‌توانند به تعادل ساختار جمعیت فلور روده در حیوانات، تولید مواد فعال بیولوژیکی در روده‌ها، افزایش فراوانی باکتری‌های مفید و کاهش فراوانی باکتری‌های بیماری‌زا کمک کنند. در این مطالعه، اثر ترکیبی باکتری‌های اسید لاکتیک و مخمر به‌طور قابل توجهی باعث افزایش فراوانی باکتری‌های مفید در روده گوساله شد. این نشان می‌دهد که پروبیوتیک‌های ترکیبی در گروه مخمر+ اسید لاکتیک نسبت به اسید لاکتیک یا مخمر تأثیر بهتری بر فلور روده گوساله‌ها داشتند. مداخلات پروبیوتیکی بلوغ جمعیت میکروبی روده را از طریق افزایش تنوع میکروبی افزایش می‌دهد، که می‌تواند توسعه سیستم گوارشی و ایمنی را افزایش داده و مقاومت به بیماری را ایجاد کند. نشان داده شد که پروبیوتیک‌ها فراوانی میکروفلور روده گوساله‌های مبتلا به اسهال را تنظیم می‌کنند که برای کاهش خطر اسهال گوساله‌ها مفید است.

میکروبیولوژی

در این مطالعه، باکتری‌های اصلی در میکروبیوم روده Firmicutes، Actinobacteria و Bacteroidetes بودند. تحقیقات قبلی نشان دادند که Firmicutes و Bacteroidetes برخی از گروه‌های میکروبی اصلی در فلور روده گوساله‌های سالم هستند. اکتینوباکتری‌ها در حفظ هموستاز روده، در تجزیه کربوهیدرات‌های مشتق شده از علوفه، التهاب و پاسخ‌های خود ایمنی بدن نش ایفا می‌کنند. در این تحقیق فراوانی اکتینوباکتری‌ها در گروه‌های باکتری‌های اسیدلاکتیک  و مخمر + باکتری‌های اسیدلاکتیک به طور معنی‌داری بیشتر از گروه های کنترل و مخمر بود. افزودن باکتری‌های ترکیبی اسید لاکتیک + مخمر و باکتری‌های اسید لاکتیک به تنهایی به طور معنی‌داری فراوانی اکتینوباکتری‌ها را در دستگاه روده افزایش داد.

چهار جنس نسبتاً فراوان در میکروبیوتای روده Faecalibacterium، Collinsella، Blautia و Bifidobacterium بودند. بیفیدوباکتریوم یک سویه مفید است که به سطح مخاط روده می‌چسبد و به طور مؤثر ساختار فلور روده را بهبود می‌بخشد. در مطالعه‌ای دیگر خوکچه‌های مبتلا به اسهال به‌میزان قابل توجهی بیفیدوباکتریوم کمتری در مدفوع خود داشتند. در این مطالعه ثابت شد که مصرف پروبیوتیک‌ها تکثیر بیفیدوباکتریوم را تحریک می‌کند. به دلیل تهاجم و تخریب مخاط روده توسط باکتری‌های بیماری‌زا، گوساله‌های اسهالی قادر به جذب مؤثر مواد مغذی از طریق روده نیستند. این مواد مغذی به شکل اسهال دفع می‌شوند و رشد فکالی‌باکتریوم را در تعداد زیادی افزایش می‌دهند، که ممکن است توضیح دهنده مقدار زیاد فکالی‌باکتریوم در مدفوع گوساله‌های گروه کنترل باشد. در نهایت، Blautia یک باکتری ضد التهابی است که پروتئین باکتریواستاتیک تولید می‌کند و کلونیزاسیون توسط باکتری‌های بیماری‌زا را مهار می‌کند.

Liu B, Wang C, Huasai S, Han A, Zhang J, He L, Aorigele C. Compound Probiotics Improve the Diarrhea Rate and Intestinal Microbiota of Newborn Calves. Animals (Basel). 2022 Jan 28;12(3):322. doi: 10.3390/ani12030322. PMID: 35158646; PMCID: PMC8833761.

Probo M, Veronesi MC. Clinical Scoring Systems in the Newborn Calf: An Overview. Animals (Basel). 2022 Nov 3;12(21):3013.

ترجمه : سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام

مقدار بهینه ذخایر بافت عضلانی برای گاوهای دوره انتقال

مشخصه اصلی دوره انتقال مصرف کم ماده خشک (DMI) که برای تأمین انرژی و نیازهای اسیدآمینه برای جنین و تولید شیر پس از زایمان ناکافی است.

هنگامی‌که گاو دچار تعادل منفی موادمغذی می‌شود، از ذخایر بافت بدن خود برای غلبه بر این کمبود استفاده می‌کند. گاوهای شیری تقریباً 40 و 20 درصد از ذخایر چربی و عضلانی خود را از زمان زایش تا دو ماه اول شیردهی استفاده می‌کنند. با این‌حال، بین گاوها در مقدار بافت مصرفی بر اساس عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، مدیریت و مقدار بافت موجود تنوع زیادی وجود دارد. در حالی‌که بیشتر تحقیقات بر روی چربی متمرکز شده است، تمرکز مجددی بر روی نقش بافت عضلانی در این دوره وجود دارد.

مروری بر ذخایر بافت چربی

نمره‌گذاری وضعیت بدن گاو (مقیاس 1 تا 5) امکان ارزیابی چشمی ذخایر چربی بدن را فراهم می‌کند. به طور کلی، گاوهایی با ذخایر چربی بیشتر از بافت بیشتری برای نیازهای شیردهی استفاده می‌کنند. ذخیره بیش از حد چربی در زمان زایمان منجر به متابولیسم گاو در اوایل شیردهی و ایجاد بیماری‌های متابولیک (به عنوان مثال کتوز و کبد چرب)، کاهش مصرف خوراک و کاهش تولید شیر می‌شود. با این حال، ذخایر چربی ناکافی در زمان زایمان منبع انرژی در دسترس گاو برای استفاده در اوایل شیردهی را محدود می‌کند. بنابراین، ذخایر چربی ایده‌آل برای گاوهای شیری در هنگام زایمان تعریفی است تا ترکیبی از تولید شیر، سلامت حیوانات و مصرف خوراک را به حداکثر برسانند.

تمرکز بر ذخایر بافت عضلانی

بافت عضلانی نقش متفاوتی از بافت چربی در بدن ایفا می‌کند، زیرا انرژی کمتری دارد، نقش ساختاری بافتی ایفا می‌کند و می‌تواند اسیدهای آمینه را نیز تأمین کند. مشاهده کردیم که بافت عضلانی قبل از زایمان تا حدود سه تا چهار هفته در شیردهی استفاده می‌شود. آمینو اسیدهای عضلانی هم برای جنین در حال رشد و هم برای تولید شیر پس از زایمان به‌کار می‌روند.

این اسیدهای آمینه را می‌توان برای تغییرات متابولیسمی که گاوها در گذر از دوره خشکی به شیردهی متحمل می‌شوند، اعمال کرد. این تغییرات، مانند افزایش اندازه کبد، افزایش دستگاه گوارش و تغییرات غدد پستانی، به گاو اجازه دستیابی به سطوح بالایی از تولید شیر می‌دهد. تصور می‌شود که استفاده از بافت چربی برای تعادل انرژی منفی (NEB) در زمان زایمان آغاز می‌شود و حداقل تا پنج هفته در شیردهی ادامه می‌یابد تا به تأمین منبع انرژی برای نیازهای شیردهی کمک کند. بنابراین، بافت عضلانی ممکن است به عنوان یک منبع انرژی و سوخت آمینواسیدی برای شروع انتقال به شیردهی باشد و چربی به عنوان پل بین این شکاف عمل می‌کند تا زمانی که گاوها مواد مغذی کافی از خوراک دریافت کنند.

ذخایر بافت عضله و چربی در دوره انتقال

راه‌های مختلفی برای ارزیابی ذخایر ماهیچه‌ای گاو وجود دارد، اما ساده‌ترین راه استفاده از تصاویر اولتراسوند است. یکی از رایج‌ترین مکان‌ها برای سونوگرافی بین دنده 12 و 13 است (شکل 3a).

ضخامت عضلات پشت با ذخایر عضلانی کل بدن مرتبط است، جایی‌که حیوانات با ضخامت عضلانی بیشتر، عضله کل بدن بیشتری دارند (شکل 3b).

به طور مشابه، گاوهایی با ضخامت چربی پشتی بیشتر، چربی کل بدنشان بیشتر است. تحقیقات ما بر ردیابی تغییرات این ذخایر از یک ماه قبل از زایمان تا دو ماه اول شیردهی در گاوهایی با ذخایر عضلانی بالا یا کم متمرکز بود.

گاوهایی که در اواخر بارداری ذخایر عضلانی بیشتری داشتند، در طول دوره خشکی چربی بیشتری به دست آوردند. برعکس، گاوهایی که عضله کمتری داشتند، بافت عضلانی بیشتری به دست آوردند (شکل 1).

هنگامی‌که حیوانات زایش کردند، گاوهای پر عضله بیشتر از عضلات استفاده کردند و گاوهایی که چربی بیشتری داشتند بیشتر از چربی استفاده کردند. گاوهای پر عضله بیشتر از هر دو ذخایر (عضله و چربی) در طول مطالعات استفاده کردند. با توجه به این مشاهدات، ممکن است رابطه‌ای بین مقدار این دو ذخیره بدن مورد استفاده در گاوهای شیری در طول دوره انتقال وجود داشته باشد. خارج از تغییرات ذخیره بافتی، گاوهایی با ذخایر عضلانی بیشتر، گوساله‌های بزرگتری به دنیا آوردند.

علاوه بر این، آن‌ها همچنین 5 پوند شیر کمتر در روز تولید کردند (شکل 2). بنابراین، مقدار ذخایر ماهیچه‌ای یک گاو می‌تواند بر جریان مواد مغذی از دوره خشکی تا اوایل شیردهی تأثیر بگذارد.

ترجمه : سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام

سم‌چینی در اواخر آبستنی خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد

در مطالعه حاضر نشان داده شد که سم‌چینی در اواخر دوره آبستنی، احتمال سقط جنین را در گاوهای شیری افزایش می‌دهد. تحقیقات در دانشگاه Aarhus، دانمارک نشان داد که کوتاه کردن سم حدوداً در اوایل دوره خشک شدن (Far off) منجر به بروز کمتر درماتیک کف سم در شیردهی بعدی می‌شود. با این‌حال، به‌خاطر داشته باشید که کوتاه کردن سم می‌تواند برای گاو استرس‌زا باشد. همانطور که می‌دانید هنگام سم‌چینی، تسمه‌هایی از زیر سینه و شکم گاو می‌بندند. این ممکن است باعث فشار بر اندام‌های داخلی گاو، از جمله رحم شود.

Peter T. Thomsen، دانشمند ارشد از گروه علوم دامی دانشگاه Aarhus بیان کرد: ترکیب استرس و فشار خارجی روی رحم ممکن است خطر سقط جنین را در گاوهایی که در اواخر بارداری سم‌چینی شده‌اند، افزایش دهد.

بنابراین، او و همکارانش از دانشگاه AU و دانشگاه Copenhagen به منظور بررسی کوتاه کردن سم در اواخر بارداری به‌عنوان عامل خطر در رابطه با سقط جنین در گاوهای شیری مطالعه‌ای در مقیاس بزرگ انجام دادند.

خلاصه تحقیق

محققان داده‌های پایگاه اطلاعات دام دانمارک در مورد همه گاوهای آبستن از سال 2012 تا 2018 را بررسی کردند.

نتیجه آبستنی: سقط جنین یا زایمان (به ‌دنیا آمدن گوساله زنده یا مرده)

گاوهایی که در 4 هفته آخر آبستنی سم‌چینی شده‌اند، 2.4 برابر بیشتر احتمال سقط جنین داشتند.

حجم وسیعی از اطلاعات پایگاه داده در دسترس بود، زیرا دامداران دانمارکی موظفند نتیجه آبستنی را به صورت الکترونیکی به پایگاه اطلاعات دانمارک گزارش دهند. علاوه بر این، بیش از نیمی از کل گله‌های شیری، ثبت سم‌چینی برای هر گاو را به صورت الکترونیکی به پایگاه اطلاعات دام دانمارک گزارش می‌دهند. این مطالعه شامل 1,476,013 آبستنی بود که در طی آن حداقل یک بار در طول آبستنی سم‌چینی انجام شده بود.

لنگش: نگاهی به باروری، تولید و کنترل شیر

لنگش یکی از بیماری‌های کلیدی است که باعث مشکلات بهداشتی، رفاهی و زیان تولید می‌شود.

افزایش احتمال سقط

نتایج نشان داد که 1.24 درصد تمام آبستنی‌ها منجر به سقط جنین در یک سوم آخر آبستنی شد. احتمال سقط جنین در آبستنی‌های دوقلو در مقایسه با تک قلو بیشتر بود. علاوه بر این، گاوهای جرسی نسبت به سایر نژادها به طور قابل توجهی ریسک سقط جنین کمتری داشتند. تقریباً 29 درصد از کل گاوهایی که در این مطالعه شرکت داشتند در 8 هفته آخر قبل از زایمان یا سقط سم‌چینی داشتند.

در نهایت، تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که احتمال سقط جنین در گاوهایی که در اواخر آبستنی سم‌چینی شدند به طور قابل توجهی بالاتر بود. تامسن می‌گوید: احتمال سقط جنین در گاوهایی که 4 هفته آخر آبستنی سم‌چینی شده بودند، 2.4 برابر بیشتر از گاوهایی بود که بیش از 8 هفته قبل از پایان آبستنی سم‌چینی داشتند.

نظر کارشناس: لنگش و مراقبت از سم: ایده‌ها و تغییرات جدید مورد بررسی

سارا پدرسن، متخصص RCVS در بهداشت و تولید گاو نگاه عمیق‌تری دارد.

حتی با وجود اینکه با این طرح نمی‌توان صد در صد نتیجه گرفت که کوتاه کردن سم علت مستقیم این سقط‌ها است، Peter T. Thomsen، براساس داده‌های وسیع و جامع، بیان کرد که هنگام سم‌چینی در اواخر آبستنی احتیاط شود. بنابراین در زمان آبستنی این نکته را در نظر بگیرید و قبل از تصمیم‌گیری در مورد سم‌چینی گاو آبستن مزایا و معایب را به طور کامل در نظر بگیرید.

علاوه براین Thomsen بیان کرد: “البته، شرایطی وجود دارد که لازم است گاو را در اواخر بارداری سم‌چینی کرد. در این مواقع، با گاو باید تا حد امکان به آرامی رفتار کرد و توصیه می‌کنیم که هر بار فقط یک پا را بلند کنید تا فشار فیزیکی روی رحم در حین سم‌چینی محدود شود”.

منبع

Linda Søndergaard Sørensen, Aarhus University

گردآوری و ترجمه: سحر کریمی

نقش مخمر پروبیوتیکی در تغذیه نشخوارکنندگان

تعادل فلور میکروبی شکمبه نقش مهمی در انتخاب خوراک دارد و می‌تواند منجر به بهره‌وری بهتر دام شود. چندین فرضیه در مورد نحوه عملکرد مخمر پروبیوتیکی در تغذیه دام ارائه شده است. با این حال، اکثر آن‌ها بر اثرات مثبت اصلاح جمعیت میکروبی شکمبه تاکید دارند. اولین و گسترده‌ترین تأثیر این است که مخمر رشد باکتری‌ها (سلولولیتیک، آمیلولیتیک و پروتئولیتیک) و تک یاخته‌ها را تحریک می‌کند. اکثر فلور میکروبی شکمبه بسیار حساس به O₂ هستند. مخمرهای پروبیوتیک اکسیژن را از شکمبه حذف می‌کنند و محیط بی‌هوازی بهتری را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کنند.

روزانه 16 لیتر اکسیژن از طریق تغذیه، نشخوار و ترشح بزاق می‌تواند وارد شکمبه شود. در داخل شکمبه، سلول‌های مخمر از اکسیژن برای فرآیند متابولیک خود استفاده می‌کنند. ذرات خوراک تازه بلعیده شده دارای قند و الیگوساکاریدهای کوچک است. مخمر پروبیوتیک این ذرات کوچک را متابولیزه کرده و پپتیدها، پلی پپتیدها و اسیدهای آمینه تولید می‌کند. این فعالیت تنفسی مخمر پروبیوتیک پتانسیل کاهش اکسیداسیون را در شکمبه کاهش می‌دهد.

تغییر منفی در پتانسیل ردوکس (20mV-) در شکمبه با افزودن مخمر پروبیوتیک مشاهده شد. این تغییر شرایط بی هوازی بهتری را در شکمبه ایجاد می‌کند.

محیط فوق به محافظت از باکتری‌های شکمبه در برابر آسیب‌های اکسیژن و تحریک رشد باکتری‌های تخریب‌کننده سلولز کمک می‌کند. این شرایط همچنین در فرآیند تخریب سلولز (هضم سلولز) مفید خواهد بود.

کمبود تنفسی مخمر پروبیوتیک جهش‌یافته نمی‌تواند رشد باکتری را تحریک کند. همانطور که قبلاً اشاره کردیم خاصیت مهار O₂ مخمرها برای رشد زیست توده میکروبی شکمبه بسیار مهم است، بنابراین هنگام انتخاب مخمر پروبیوتیک برای نشخوارکنندگان، خاصیت مهار O₂ اهمیت دارد (شکل 1).

مخمرهای پروبیوتیک اثرات مفیدی بر روی گونه‌های باکتریایی متابولیزه‌کننده لاکتات دارند. S. cerevisiae فاکتورهای رشد مختلفی را فراهم می‌کند که برای رشد گونه‌های باکتریایی تخمیرکننده اسید لاکتیک ضروری هستند، مانند Megasphaera elsdenii یا Selenomonas ruminantium. در حیوانات شیری، کاهش غلظت اسید لاکتیک در داخل شکمبه با افزودن مخمر زنده مشاهده شد (شکل 2).

ترجمه و تدوین: سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام

 

بروز آبستنی از دست‌رفته در گاوهای شیری در مراحل مختلف تا 90 روز آبستنی

بازده تولیدمثل مستقیماً با سودآوری گله مرتبط است. گاوهایی که به‌درستی تشخیص آبستنی شده‌اند باید بررسی شوند تا در صورت آبستنی از دست‌رفته (PL) به‌موقع آن‌ها را دوباره تلقیح کنید.

جمع آوری داده‌ها و نتایج تولید مثل

نتایج حاضر از متاآنالیز 46 مطالعه به‌دست آمده است:

19723 پرونده تشخیص بارداری برای گاوهای شیری استفاده شد.

سونوگرافی ترانس رکتال روش غالب در مطالعات بود (چند مطالعه همچنین دارای لمس رکتوم، اندازه گیری گلیکوپروتئین خاص بارداری، یا ژن 15 تحریک شده با اینترفرون بودند).

4 دوره خطر برای PL تعیین شد: اوایل (19 تا 32 روز) و اواخر (30 تا 45 روز) دوره‌های رویانی و اوایل (45 تا 60 روز) و اواخر (60 تا 90 روز) دوره‌های جنینی

نتایج PL

در مراحل اولیه رویانی (19 تا 32 روز) به طور متوسط 27٪ (95٪ فاصله اطمینان = 21 تا 33٪) بود.

برای اواخر مرحله رویان (30 تا 45 روز) به طور متوسط 13% (95% فاصله اطمینان = 10 تا 16%) بود.

در مراحل اولیه جنین (45 تا 60 روز) به طور متوسط 7٪ (1 تا 4٪) بود.

برای اواخر مرحله جنینی (60 تا 90 روز) به طور متوسط 2٪ (1 تا 3٪) بود.

بین 28 تا 110 روز آبستنی 12.3 درصد بود.

بین 29 تا 90 روز آبستنی 12.7 درصد بود.

مطالعه مروری حاضر بر PL در 90 روز اول آبستنی در گاوهای شیری بوده است که نتایج تاکیدی بر تنوع قابل توجه در نرخ PL در مراحل اولیه رویانی می‌باشد.

نیازهای بافری جیره گاوهای شیرده

بافرها ترکیباتی هستند که در برابر تغییرات pH شکمبه در هنگام تغذیه با دانه زیاد، علوفه کم، علوفه ریز خرد شده و علوفه تخمیر شده (سیلاژ) مقاومت می‌کنند. نیاز به عوامل بافری در جیره گاوهای شیری تابعی از ترشح بزاق، ظرفیت بافری خوراک، پتانسیل تولید اسید جیره و اسیدیته خوراک است. بافرها عمدتاً به‌منظور کاهش اثر شرایط اسیدی جیره حاوی غلات نسبتاً بالا استفاده می‌شوند. اصطلاح بافر عموماً برای چندین ترکیب از جمله بی‌کربنات‌ها، کربنات‌ها، هیدروکسیدها و اکسیدها به کار می‌رود.

سه منبع اصلی برای بافری کردن وضعیت اسیدی شکمبه گاوهای شیری وجود دارد که شامل:

• بافری که به طور طبیعی در بزاق وجود دارد
• ظرفیت بافر خوراک مصرفی
• مکمل‌های بافری

توانایی گاوها در بافری کردن

گاوها 10 تا 32 لیتر بزاق به ازای هر کیلوگرم ماده خشک خوراک با میانگین 18/2 لیتر به ازای هر کیلوگرم خوراک مصرفی تولید می‌کنند. تولید بزاق با مصرف علوفه بسیار بیشتر از زمانی است که غلات مصرف می‌شود. عواملی که در ترشح بزاق مهم هستند، محتوای ماده خشک خوراک، علوفه مصرفی و اندازه ذرات علوفه است. بزاق گاو، حاوی 125 میلی اکی والان در لیتر بی‌کربنات و دارای pH 4/8 است. اسیدیته شکمبه از 5/5 تا 7 متغیر است و بنابراین، اثر بافری بزاق در حفظ pH مطلوب شکمبه بسیار مهم است. تخمیر دانه توسط میکروارگانیسم شکمبه منجر به تولید اسید می‌شود و سیلو باعث تشکیل اسید پیش ساخته در شکمبه می‌شود.

این اسید باید توسط گاوها از طریق بزاق آن‌ها خنثی یا بافری شود تا pH شکمبه بین 5/5 تا 7 حفظ شود.

گاوهایی که با 20 کیلوگرم ماده خشک تغذیه می‌شوند، بسته به سطح علوفه در جیره، می‌توانند معادل 3418 تا 3617 گرم در روز بی‌کربنات سدیم در بزاق خود تولید کنند (جدول 1). بنابراین مصرف علوفه نقش مهمی در میزان بافر مورد نیاز حیوان دارد. اگر نسبت دانه به علوفه جیره گاو 70:30 باشد، جیره باید حاوی حدود 0/5 درصد بی‌کربنات سدیم باشد تا همان ظرفیت بافر طبیعی جیره با نسبت 50:50 را داشته باشد.

ظرفیت بافر خوراک

ظرفیت بافر علوفه‌ها را می‌توان به عنوان درجه‌ای که مواد علوفه‌ای در برابر تغییرات pH مقاومت می‌کنند تعریف کرد. علوفه‌های با ظرفیت بافری بالا در برابر کاهش زیاد pH شکمبه مقاومت می‌کنند. حبوبات تمایل دارند ظرفیت بافری بالاتری نسبت به سیلوی علوفه و جو داشته باشند. از آنجایی که علوفه‌ها از نظر ظرفیت بافری متفاوت هستند، نیاز بافر جیره گاوهایی که با علوفه‌های مختلف تغذیه می‌شوند متفاوت خواهد بود.

بنابراین، این امکان وجود دارد که گاوهایی که با سیلاژ جو تغذیه می‌شوند نسبت به گاوهایی که با سیلاژ یونجه یا یونجه تغذیه می‌شوند به بافرهای اضافه شده پاسخ بهتری بدهند. محتوای پروتئین، خاکستر کل و کاتیون (Na, K) علوفه‌ها شاخص‌های خوبی برای ظرفیت بافر کل هستند. ظرفیت بافر با افزایش این معیارها افزایش می‌یابد.

جیره کم‌فیبر

کمبود علوفه با کیفیت بالا اغلب منجر به مصرف جیره‌های با غلات بالا برای تأمین انرژی موردنیاز گاوهای شیرده می‌شود. با افزایش نسبت غلات در جیره، pH شکمبه، نسبت استات به پروپیونات شکمبه و درصد چربی شیر کاهش می‌یابد. نشخوار و ترشح بزاق نیز در نتیجه کاهش مصرف فیبر جیره کاهش می‌یابد. کاهش ترشح بزاق، ناشی از فیبر مؤثر ناکافی (علوفه خرد شده بلند) در جیره را میتوان با تغذیه مکمل‌های بافری جبران کرد.

در جیره‌های حاوی غلظت کم فیبر، افزودن بافرهای غذایی منجر به افزایش pH شکمبه می شود. سودمندترین اثر بافرهای افزوده شده بر pH شکمبه 4 تا 9 ساعت پس از مصرف (زمانی‌که PH شکمبه به پایین‌ترین مقدار می‌رسد) خواهد بود. برای حداکثر هضم سلولز محدوده بهینه pH پیشنهادی 6/4 تا 6/8 است. هنگامی که PH شکمبه 6/5 باشد، 40 درصد از NDF جیره هضم می‌شود، در حالی‌که در pH 5/5 هضم کمتر از 20 درصد است و در  5 pH  اساساً هضم NDF انجام نمی‌شود.

متداول‌ترین دلایل برای افزودن بافر به جیره، جبران کاهش ترشح بزاق گاوهایی است که با مقادیر ناکافی علوفه تغذیه می‌شوند و خنثی کردن اسیدیته اضافی شکمبه ناشی از تخمیر دانه‌های نشاسته‌ای است. در حالت ایده‌آل، بافرها باید در طول فواصل شدیدترین تولید اسید در شکمبه آزاد شوند یا باید با آزادسازی مداوم از افت ناگهانی pH شکمبه جلوگیری کنند. در هنگام انتخاب بافر خوش طعم بودن مورد توجه قرار می‌گیرد. زمانی‌که بافرها در TMR تغذیه می‌شوند یا با بخش سیلو جیره مخلوط می‌شوند، طعم معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند. از آنجایی که جیره‌های پرانرژی در اوایل شیردهی تغذیه می‌شوند، استفاده از بافرها در این مرحله کاربردی است.

Reza Khorasani, Department of Agricultural Food and Nutritional Science,University of Alberta

ترجمه سحر کریمی

آخرین مطالعات در ارتباط با تغذیه چربی در جیره گاوهای شیری

اسید پالمتیک

استفاده از مکمل‌های چربی جیره به فرم غنی از C16 (عموماً 90-80%) در صنعت گاوشیری رایج است.

در مطالعات دانشگاه Laval University در کانادا تأثیر مصرف مکمل‌های غنی از  C16 به میزان 2% ماده خشک جیره، در گاوهای اوایل دوره شیردهی 2 یا 3 مرتبه دوشش در روز ارزیابی شد.

مکمل‌سازی با C16 تولید شیر را از 46.2 به 48 کیلوگرم در روز و چربی شیر را از 3.77 به 4.03% افزایش داد. سه مرتبه دوشش در روز تولید شیر را 3 کیلوگرم در روز افزایش داد، اگرچه چربی شیر 0.12% کاهش داشت.

با این‌حال تولید چربی و پروتئین شیر با افزایش نوبت شیردوشی افزایش یافت.

در تحقیقی دیگر Michigan State University اثر مکمل غنی از C16 در تلیسه‌ها از گوساله‌زایی تا روز 23 شیردهی بررسی کردند. افزایش معنی‌دار چربی شیر در هفته دوم (0.36%+) و هفته سوم (0.37%+) گزارش شد. تأثیر معنی‌دار بر ماده خشک مصرفی یا تولید شیر در طی این آزمایش گزارش نشد.

محققین University of Florida و University of Utah با استفاده از مطالعات In Vitro گزارش کردند که اسیدهای چرب غیراشباع قابلیت هضم فیبر، غلظت استات و اسیدهای چرب فرار شکمبه را کاهش می‌دهد.

افزودن C16 قابلیت هضم فیبر و غلظت کل اسیدهای چرب فرار را افزایش داد که نشان‌دهنده اثرات مفید روی تخمیر شکمبه توسط مکمل‌سازی با این نوع محصولات است.

اولئیک اسید

اخیراً تأثیر اولئیک اسید بر افزایش تقسیم موادمغذی به سمت چربی بدن ثابت شد.

محققین Michigan State University نشان دادند که افزایش تقسیم انرژی به چربی بدن منجر به افزایش تأمین اولئیک اسید تا حدی به واسطه افزایش انسولین پلاسما شد. در مطالعات بیشتر، نشان دادند که اولئیک اسید موبیلیزاسیون ذخایر چربی بدن و تحریک لیپوژنز را کاهش می‌دهد.

در اوایل دوره شیردهی مصرف اولئیک اسید به‌منظور به حداقل رساندن از دست دادن چربی بدن و اثرات منفی پی در پی آن بر سلامتی و تولیدمثل مفید خواهد بود. چربی‌های کلسیمی قابلیت هضم ماده خشک، فیبر و چربی کل خوراک را نسبت به اولئیک اسید محافظت نشده در شکمبه بهبود داد.

در اوایل دوره شیردهی از اسیدهای چرب کلسیمی برای رساندن اسیدهای چرب ضروری به روده باریک، جلوگیری از اثرات منفی روغن‌های محافظت نشده در شکمبه بر قابلیت هضم فیبر و بازدهی خوراک می‌توان استفاده کرد. چربی‌های کلسیمی مؤثرترین روش برای رساندن اسید اولئیک از طریق شکمبه به روده باریک، هضم و استفاده در فرایندهای بیولوژیکی هستند.

اسیدهای چرب خوراک و شیر

تأثیرات نوع مکمل چربی بر کیفیت محصولات لبنی تولیدی مورد توجه کارخانجات قرار گرفت.

مکمل‌سازی جیره با مکمل چربی غنی از  C16 منجر به افزایش سختی کره شد، درحالی‌که اسیدهای چرب کلسیمی (حاوی اسیداولئیک با نقطه ذوب پایین) سختی کره را کاهش می‌دهد.

همچنین در مطالعات بیشتر این گروه، افزایش سطوح مکمل غنی از C16 بین 0 تا 2% ماده خشک جیره منجر به افزایش خطی در سختی کره شد.

تحقیقات قابلیت هضم چربی

طی تحقیق در دانشگاه Michigan State University با افزایش محتوی دانه کتان کامل در جیره، قابلیت هضم NDF کاهش و قابلیت هضم چربی کل افزایش یافت.

تولید چربی و پروتئین شیر با افزایش دانه کتان افزایش یافت، ولی اثری بر تولید شیر نداشت. در مطالعات دیگر Penn State University افزایش غلظت دانه کتان کامل جیره در رنج 0 تا 9.9 % دفع دانه‌های هضم نشده در مدفوع را افزایش داد.

به‌طور میانگین 2.3% دانه‌های مصرفی، غیرقابل هضم بوده و در مدفوع مشاهده شد. دانشگاه Penn State University گزارش کرد، مکمل چربی با استئاریک اسید C18 بالا (یعنی 55%) (با 36% C16) رنج 0 تا 3% ماده خشک جیره تأثیر سودمندی بر تولید شیر یا چربی شیر نداشت.

نویسنده Richard Kirkland

ترجمه سحر کریمی

مروری بر عوامل منجر به کولیک در اسب

کوليک اصطلاحی است که برای توصيف درد شکم به دليل اختلال در کارکرد دستگاه گوارش به کار برده می­‌شود. کوليک يکی از مهم‌ترین دلايل مرگ‌ومیر اسب‌­ها می‌باشد. تاکنون بيش از 70 دليلِ گوناگون برای بروز کوليک ارايه شده است.

از مهم­ترين دلايل کوليک می­‌توان به موارد زير اشاره کرد:

• ناتوانی دستگاه گوارش در هضم مواد غذايی پُرنشاسته؛
• تجمع گازهای تخميری در روده‌­ها؛
• کاهش جريان خون به بخش­‌هايی از دستگاه گوارش (ايسکمی، Ischemia)؛
• جراحی­‌های دستگاه گوارش (به‌ویژه جراحی برای درمان کوليک قبلی)؛
• رشد باکتری­‌های پاتوژن در روده (به‌ویژه perfringens و C. difficile)؛
• انسداد روده به دليل فلج شدن ماهيچه­‌های بخش­‌هايی از روده و تجمع مواد غذايی هضم‌­نشده؛
• و … .

اسیدوز و لنگش

ناتوانی دستگاه گوارش در هضم مواد غذايی پُرنشاسته، سبب ورود اين مواد (به شکل هضم نشده) به روده­‌ی بزرگ و تخمير شديد آن­‌ها توسط ميکروب‌­های اين بخش می‌­شود. نتيجه­‌ی اين تخميرِ شديد و غیرقابل‌کنترل، توليد مقدار زيادي اسيد و گازهای تخميری است که منجر به کوليک می­‌شود. تجمع گاز در روده موجب اعمال فشار زيادی به رگ­‌های خوني و تنگ شدن آن‌­ها و به دنبال آن کاهش جريان خون به روده (ايسکمی) می­‌شود. توليد مقدار زيادی اسيد (لاکتيک اسيد) در روده­‌ی بزرگ موجب بروز اسيدوز (Acidosis) و مشکلات ناشی از آن می‌­شود.  اسیدوز اثرات مخرب زیادی به‌دنبال دارد که 2 مورد از آن‌ها شامل:

• اسيد لاکتيک، اسيدی قوی بوده و ديواره­‌ی روده را تخريب و سبب خونريزی در روده می­‌شود. به دنبال تخريب ديواره‌ی روده، ميکروب­‌های روده از طریق جريان خون خود را به کبد می‌رسانند. ورود اين ميکروب­‌ها به کبد سبب بروز سيروز کبدی (Hepatic cirrhosis) و عواقب ناهنجار ناشی از آن می­‌شود؛
• اسيد لاکتيک موجب مرگ و تخريب سلولی باکتری­‌های گرم منفی می­‌شود. ديواره­‌ی اين باکتری‌­ها دارای مواد ليپوپلی­‌ساکاريدی (LPS) به‌شدت التهاب‌­زا است که پس از ورود به جريان خون، به بافت سُم­‌ها رفته و باعث بروز واکنش­‌های التهاب‌­زا در بافت­‌های سُم و در نهایت لنگش می­‌شوند.

کولیت ايسکميک

يکی ديگر از دلايل مهم کوليک در اسب، رشد بیش‌ از حد باکتری‌­های کلستريديومی به‌ویژه Clostridium perfringens و Clostridium difficile در روده است. اين دو باکتری بيماری‌­زا در حالت عادی در روده با جمعيتی اندک وجود دارند، ولی در صورت ايجاد شرايط مناسب، به‌سرعت رشد کرده و به‌شدت تهاجمی می­‌شوند. هجوم اين باکتری‌­ها به بافت روده سبب التهاب و تورم روده‌­ها می­‌شود؛ اختلالی که به آن کوليت کلستريديومی (Clostridial colitis) گفته می­‌شود. اين نوع کوليت موجب خونريزی، شکم­‌درد، اسهال و تورم روده می‌­شود (که شکلی خطرناک و مرگ‌­آور از کوليک در اسب است). اين باکتری­‌های مضر (به‌­ويژه Clostridium perfringens) با توليد آنزيم‌­های تجزیه‌کننده‌ی نمک‌­های صفراوی، موجب عدم گوارش چربی‌ها در روده و ورود آن­‌ها به روده‌­ی بزرگ می­‌شوند (نمک‌­های صفراوی نقشی پايه‌­ای در گوارش چربی‌­ها دارند).

تخمير چربی­‌ها در روده‌­ی بزرگ موجب تجمع گاز و اسهال چرب يا استئاتوره (Steatorrhea) و شکم‌­درد در اسب می­‌شود. رشد اين باکتری­‌ها همچنين منجر به توليد سموم باکتريايی خطرناکی مانند توکسين­‌های آلفا، بتا، اپسيلون، آيوتا، بتا-2 و Tcd A می­‌شود. اين سموم منجر به آسيب­ در دستگاه گوارش می‌شوند و علاوه بر آن از طریق خون، خود را به بافت‌­های سُم می­‌رسانند. سموم واردشده به بافت سُم باعث بروز واکنش­‌های التهاب­‌زا در بافت سُم و لنگش می­‌شوند. يکي ديگر از اثرات ناهنجار اين سموم باکتريايی، تنگ کردن رگ­‌های خونی روده و بروز کوليت ايسکميک (Ischemic colitis، کوليت ناشی از کاهش جريان خون در روده) است. کوليت ايسکميک موجب کاهش جريان خون به روده و اُفت حرکات روده (يا فلج شدن ماهيچه­‌هايی روده) و به دنبال آن انسداد روده می‌­شود (که ممکن است انجام عمل جراحی برای رفع انسداد را اجتناب­‌ناپذير کند).

سایر عوامل

البته بايد توجه داشت که لنگش ممکن است به دلايل ديگری به‌جز موارد بالا نيز رخ دهد که مهم‌­ترين آن­‌ها بيماری کوشينگ (Cushing disease) است. بيماری کوشينگ نوعي اختلال هورمونی به علت کمبود توليد دوپامين در مغز است که به دلايل ناشناخته‌­ای منجر به بروز لنگش در اسب­‌های مُسن (بالاي 10 سال) می‌شود.

علاوه بر عوامل بالا، عوامل دیگری نیز سبب بروز کوليک در اسب می‌­شوند ازجمله کِرم­‌هاي انگل، مشکلات دندانی، جيره­‌ی غذايی نامتعادل (به‌ویژه جيره­‌های با فيبر کم)، تغيير ناگهانی جيره، آلودگی خوراک به سموم شيميايی يا قارچی، انواع تنش­‌های محيطی، غلتيدن اسب، تجمع سنگریزه‌ها در روده و … .

دکتر محمد چمنی