دسته: گاو شیری

  • مشکلات مربوط به تحویل شیر

    مشکلات مربوط به تحویل شیر

    مشاور.تبادل نظر فنی 1 :مشکلات مربوط به شیر تحویلی به کارخانجات چیست و چگونه می‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد؟

    از جمله مهمترین تست‌هایی که امروزه در هنگام تحویل شیر به کارخانجات انجام می‌گیرد تست الکل، دانسیته، اسیدیته و چربی و پروتئین شیر است. در این تبادل نظر فنی در مورد علل بوجود آمدن برخی از آن‌ها بحث شد و نظر کارشناسان مختلف را در مورد آن بیان می‌کنیم.

    در این بخش از نظرات کارشناسان ذکر شده در مقاله استفاده شده است:

    تست الکل آزمایشی است که عمدتاً به تازگی و کهنگی شیر مربوط است. با افزایش ماندگاری شیر پیوندهای هیدروژنی بین پروتئین شیر و سایر ترکیبات سست شده، در نتیجه با الکل واکنش داده و رسوب کند.

    تست اسیدیته بالا نیز عمدتاً به دلیل تخمیر میکروبی لاکتوز (قند شیر) اتفاق می‌افتد و با رعایت مسائل بهداشتی می‌توان تا حد زیادی از آن جلوگیری کرد.

    مسائل تغذیه‌ای هم در این مورد مهم است ولی اهمیت آن به اندازه مسائل مدیریتی نمی‌باشد. علاوه بر آن تغییر ناگهانی جیره، برهم خوردن تعادل الکترولیت‌ها، سیلوی کم کیفیت و …… مورادی است که می‌تواند باعث مثبت شدن این آزمایش‌ها شود.

    در این مطلب از کارشناسان ذیل کمک گرفته شد :

    دامداری فوده‌ای ، اصفهان: مهندس سلطانی

    گروه علمی-فنی دامدار برتر

    دامداری فوکا، اصفهان: مهندس محرمی.

     کارخانه شیر پگاه، کرمان: مهندس دستور.

    دامداری صفاری، ورامین: مهندس جهانی.

    مشکلات و موارد مربوط به آنالیز شیر و دلایل آن

    اسیدیته بالا

    مشاور 1

    بیشتر در غالب تست الکل به آن توجه می‌کنیم

    مشاور 2

    آلودگی میکروبی

    نگهداری طولانی مدت شیر

    آلودگی در ماشین حمل شیر، لوله‌های انتقال شیر و نحوه بارگیری

    مشاور 3

    کنترل مسیرهای حرکت شیر

    کنترل وجود ترک یا شکاف در لاینرها

    بار میکروبی

    ورم پستان

    مشاور 4

    بین 13 -16 درجه دورنیک دامنه معمولی اسید لاکتیک در شیر است. البته بارمیکروبی بالا، گرم ماندن شیر و شستشوی نامناسب دستگاه‌ها و ماندن بقایای شیر وعده پیش در داخل لوله‌ها از علل افزایش آن است.

    مشاور 5

    __

    تست مثبت الکل

    مشاور 1

    ابتدا تایید صحت کارخانه شیر

    انجام آزمایش ساده تست الکل در مزرعه در نقاط مختلف (قبل از ورود به مخزن، بعد از ورود به مخزن) بررسی پمپی که شیر را می‌فرستد. هوا و کف تو مخزن خنک کننده باعث افزایش دما و بار میکروبی و تست مثبت الکل می‌گردند.

    مشاور 2

    آلودگی میکروبی در ماشین حمل شیر، لوله‌های انتقال شیر و نحوه بارگیری

    سرعت پمپاژ که باعث برهم خوردن ساختار شیر می‌گردد و درنتیجه تست الکل را مثبت می‌کند. در کارخانه در ابتدا معمولاً تست 72 درصد انجام می‌شود و اگر تست الکل 72 درصد به نسبت مثبت باشد و تست الکل 68 درصد منفی باشد، معمولاً شیر برگشت داده نمی‌شود.

    مشاور 3

    مسائل بهداشتی تانکر حاوی شیرگاوهای تازه‌زا

    مشاور 4

    در واقع تست الکل در کشورهای غربی منسوخ شده است. این  تست به تازگی و کهنگی شیر مربوط می‌شود. در نتیجه با ماندگاری شیر به مدت طولانی و یا ورود آغوز به آن، پیوندهای هیدروژنی سست شده و الکل شروع به آبگیری می‌کند، در نتیجه تست الکل مثبت شده، پروتئین رسوب می‌دهد.

    مشاور 5

    __

    اسیدیته پایین

    مشاور 1

    برخورد نکردم

    مشاور 2

    باقی ماندن سود شستشو در دستگاه

    شیر ورم پستانی

    مشاور 3

    برخورد نکردم

    مشاور 4

    نشان‌دهنده ورود مواد قلیایی به شیر است که عمدتاً از باقیمانده مواد شوینده می‌باشد.

    علاوه بر این ورم پستان نیز از عوامل بالا بردن pH شیر است.

    مشاور 5

    ___

    بار میکروبی

    مشاور 1

    فقط مسایل بهداشتی

    نحوه خشک کردن

    شستشوی دستگاه.

    تعویض به موقع لاینرها

    مشاور 2

    نحوه پیش و پس دوشی

    خشک کردن سر پستان

    لوله‌های انتقال شیر

    سرد کردن سریع شیر

    عدم شستشوی صحیح دستگاه شیردوشی

    مشاور 3

    مسائل بهداشتی

    مشاور 4

    ورم پستان

    رعایت نکردن موارد بهداشتی

    شستشوی نامناسب دستگاه‌ها

    بسترهای نامناسب

    مشاور 5

    ورم پستان

    سرویس دستگاه‌ها

    لاینرها

    خنک شدن شیر بلافاصله پس از شیردوشی

    دمای تانکر و درجه تانکر شیر

    چربی پایین

    مشاور 1

    تایید صحت ادعای کارخانه شیر

    فیبر پایین

    استات کم

    موننسین

    جیره پرغلات

    اسیدهای چرب غیر اشباع و در واقع روغن‌ها

    مشاور 2

    اسیدوز

    الیاف مؤثر ناکافی

    TMR پر رطوبت که باعث کاهش نشخوار می‌شود

    چربی‌های غیراشباع

    استرس حرارتی

    مشاور 3

    اسیدوز

    نسبت علوفه به کنسانتره

    مقدار چربی‌های جیره

    مشاور 4

    __

    مشاور 5

    فیبر مؤثر کم

    بافر ناکافی

    چربی‌های غیر اشباع

    دانسیته پایین شیر

    مشاور 1

    افزودن آب

    مشاور 2

    افزودن آب

    مشاور 3

    افزودن آب

    مشاور 4

    افزودن آب و در مواردی چربی بالای شیر می‌تواند دانسیته شیر را کاهش دهد. همچنین دامنه مناسب آن بین 1/029 تا 1/033 است. هرچه به 1 نزدیک تر باشد نشان دهنده افزودن آب به آن است. بهترین معیار در این زمینه تعیین نقطه انجماد است

    مشاور 5

    آب

     

  • استانداردهای ترکیب گله

    استانداردهای ترکیب گله

    استانداردهای ترکیب گله

    این سوال بسیار مطرح می‌شود که در یک گله در حالت عادی چه توزیعی باید بین گروه‌های مختلف شیری، خشک، گوساله و تلیسه بر قرار باشد. به همین منظور برای پاسخ به این سوال اطلاعاتی از منابع مختلف جمع‌آوری شده و تقدیم می‌گردد.

    تعریف واژه‌ها:

    نرخ حذف:

    درصد گاوهای حذف شده به ازای هر سال را می‌گویند. معمولاً بین 25 تا 30 درصد است. یعنی از یک گله 100 راسی فقط 70 تا 75 راس سال بعد در گله حضور خواهند داشت. وقتی نرخ حذف 25 درصد باشد یعنی میانگین شکم شیردهی در گله حدود 4 خواهد بود.

    نرخ جایگزینی:

    درصد گاوهای وارد شده به گله به ازای هر سال که به صورت درصدی از تعداد گاوهای گله در ابتدای سال بیان می‌گردد.

    نرخ افزایش:

    نرخ جایگزینی منهای نرخ حذف برابر است با نرخ افزایش. برای مثال اگر 100 راس گاو در ابتدای سال وجود داشته باشد، 25 گاو حذف شود و 33 تلیسه وارد گله شود آنگاه:

     نرخ حذف

    =

    25%

    نرخ جایگزینی

    =

    33%

    نرخ افزایش

    =

    33-25 = 8%

     

    ترکیب مناسب گله

    ساختار سنی مورد انتظار در گله‌های در حال رشد و ثابت در جدول 1 نشان داده شده است. تعداد تلیسه‌ها به سن در اولین زایش و سنی که در آن تلیسه‌های اضافی فروخته می‌شوند بستگی دارد. جدول 2 ساختار یک گله کامل را به تفکیک تمام گروه‌ها مشخص می‌نماید.

    جدول 1- ساختار متداول گله‌های شیری در حال رشد و بدون رشد

    شکم زایش

    درصد گاوها در گله در هر شیردهی

    گله در حال رشد

    گله پایدار

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    25

    20

    15

    12

    9

    6

    5

    4

    3

    1

    33

    22

    16

    11

    8

    5

    4

    0

    1

    0

    میانگین شیردهی

    2,8

    3,4

    جدول 2- درصد کل دام‌های موجود در یک گله طبیعی به تفکیک گروه‌ها

    نوع دام

    ترکيب استاندارد در گله

    گاو دوشا شکم اول

    12

    گاو دوشای شکم دوم

    8

    گاو دوشای شکم سوم و بالاتر

    19

    گاو خشک

    7

    تليسه بالاى يکسال پای کل

    4

    تليسه بالاى يکسال آبستن

    12

    گوساله ماده زير يکسال

    18

    گوساله نر زير يکسال

    18

    گاو نر بالغ

    2

    جمع

    100

    به طور کلی در آمریکا در هر دامداری با وضعیت خوب پرورش گوساله، یک تلیسه جایگزین به ازای هر گاو وجود دارد. در شرایط بسیار عالی 1.1 تا 1.2 تلیسه جایگزین به ازای هر گاو وجود دارد که نیمی از آن‌ها زیر یک سال و نیم دیگر بالای یکسال سن دارند. یعنی در یک دامداری با 1200 راس دام دوشا و خشک انتظار داریم 600 تلیسه زیر یکسال و 600 تلیسه بالای یک سال وجود داشته باشد. همچنین به طور نرمال انتظار داریم که 16 تا 18 درصد گله مولد گاو خشک باشد.

    درصد مرده‌زایی: هدف کمتر از 5%، نرخ فعلی بین 10 تا 12% می‌باشد.

    درصد سقط: هدف کمتر از 3%. بین 3 تا 5%می‌تواند قابل قبول باشد.

    درصد حذف باید بین 20 تا 30% باشد ولی نرخ فعلی حذف ایالات متحده 35% است. برخی منابع آن را بین 28 تا 33% برآورد کرده‌اند. البته این به این معنی است که برای نگه داشتن یک گله 100 راسی، 20 تا 30 تلیسه جایگزین باید هر ساله زایمان کنند و به گله وارد شوند.

    درصد افزایش گله در سال حدود 1 تا 3% است.

    در گله مولد 84 تا 86 % گاوهای شیری و 14 تا 16 % گاو خشک می‌باشد.

    30% گله شیری را گاوهای شکم یک تشکیل می‌دهند.

    در حالت طبیعی 48% گوساله‌های ماده و 52% گوساله‌های نر در گله وجود دارند.

    نرخ حذف تلیسه‌ها از شیرگیری تا زایش حدود 2% می‌باشد و نرخ مرگ و میر گوساله‌ها پیش از شیرگیری 8.7% می‌باشد.

    همینطور نرخ مرگ گاوها 7 تا 8% می‌باشد (از آنجایی که در آمریکا گاوهایی که زمین‌گیر هستند نباید وارد زنجیره غذایی شوند این عدد 1 تا 2% افزایش می‌یابد).

    جدول 3 تعداد تلیسه‌های جایگزین موجود در گله‌هایی با تعداد راس متفاوت را نشان می‌دهد که از گله 100 راسی به عنوان پایه‌ای برای محاسبه درصدی گله‌های دیگر می‌توان بهره برد.

    جدول 3 – راهنمایی تعداد تلیسه‌های جایگزین در گله

    اندازه گله

    (مجموع گاوهای بالغ ٬خشک و دوشا)

    ۷۵ راسی

    ۱۰۰ راسی

    ۲۵۰ راسی

    ۴۰۰ راسی

    ۸۰۰ راسی

    گوساله‌های ۰ تا ۲ ماهه

    ۶

    ۸

    ۲۰

    ۳۲

    ۶۴

    تلیسه‌ها

    ۳ تا ۵ ماهه

    ۹

    ۱۲

    ۳۱

    ۴۸

    ۹۶

    ۶تا ۸ ماهه

    ۱۰

    ۱۲

    ۳۱

    ۴۸

    ۹۶

    ۹ تا ۱۲  ماهه

    ۱۳

    ۱۸

    ۴۳

    ۷۲

    ۱۴۴

    ۱۳ تا ۱۵ ماهه

    ۹

    ۱۲

    ۳۰

    ۴۸

    ۹۶

    ۱۶ تا ۲۴ ماهه

    ۲۸

    ۳۸

    ۹۵

    ۱۵۲

    ۳۰۴

    مجموع جایگزین شونده‌ها

    ۷۵

    ۱۰۰

    ۲۵۰

    ۴۰۰

    ۸۰۰

  • 6 اشتباهی که معمولا در ساختن خوراک TMR رخ می‌دهد!

    6 اشتباهی که معمولا در ساختن خوراک TMR رخ می‌دهد!

    6 اشتباهی که معمولا در ساختن خوراک TMR رخ می‌دهد!

    آیا تا به حال فکر کرده‌اید که عملیات خوراک TMR شما با چه مشکلاتی مواجه می‌شود؟ دراین مقاله سعی داریم به چند نکته عملی و کاربردی در ساخت TMR اشاره کنیم.

    1- تغییر مقدار خوراک ریخته شده در میکسر:

    وقتی که گاوهای شما خوراک مصرفی‌شان از مقداری که شما پیش‌بینی کرده‌اید کمتر است، لاجرم شما باید مقدار خوراک ریخته شده را کم کنید. اما، بسیاری از دامداران اقدام به کم کردن بخش علوفه‌ای جیره کرده و مقدار کنسانتره را تغییر نمی‌دهند. این امر منجر به کاهش الیاف موثر در جیره و در نتیجه اسیدوز، لنگش و سایر بیماری‌های متابولیکی می‌گردد. مهم است که در هنگام تغییر مقدار خوراک ریحته شده در میکسر، تمام بخش‌های جیره (علوفه، غلات، پروتئین، مواد معدنی و ویتامینه) را به یک نسبت کاهش دهید.

    2- اشتباه در زمان لازم برای مخلوط کردن:

    برای بیشتر فیدرها زمان لازم برای میکس کردن بین 3 تا 10 دقیقه است، اما برخی افراد (به ویژه تازه کارها) به مدت 15 تا 20 دقیقه TMR را میکس می‌کنند. نتیجه خالص این عمل پودر شدن جیره و از بین رفتن فیبر موثر است که پیامد آن را به خوبی می‌دانیم. اگر شما عمدتاً از علوفه خشک در جیره استفاده می‌کنید پس زمان میکس کردن باید بیشتر باشد نسبت به وقتی که بیشتر بخش علوفه‌ای جیره‌ی شما را ذرت سیلو شده تشکیل می‌دهد. اختصاص زمان کافی میکس کردن متناسب با شرایط گامی مهم برای هر مزرعه است.

    3- اشتباه در مخلوط کردن:

    زمانی رخ می‌دهد که جیره‌ی داده شده با جیره‌ی روی کاغذ (یا ارائه شده توسط متخصص تغذیه) متفاوت است. برای اینکه به این موضوع پی ببریم بعد از ریختن خوراک در آخور، از بخش‌های متفاوت آخور نمونه برداشته و آن‌ها را با هم مخلوط می‌کنیم و برای آنالیز به آزمایشگاه می‌فرستیم. تفاوت در مقدار داده شده و مقدار روی کاغذ میزان خطای ما را نشان می‌دهد. اشتباه دیگر در این بخش، نداشتن ترازو یا باسکول مناسب است. بسیار دیده شده در دامداری‌ها که از مقیاس بیل تراکتور یا هر چیزی دیگر به عنوان مقیاس استفاده می‌کنند!!! این مورد باعث بروز بسیاری از خطاها می‌گردد. ترازوها هم باید چند هفته یکبار بررسی شوند چرا که احتمال خطا در آن‌ها وجود دارد.

    4- تغذیه آزاد علوفه:

    همه می‌دانند که تغذیه‌ی علوفه باعث تحریک نشخوار می‌شود، اما علوفه‌ی سرک باعث بر هم خوردن توازن مواد خوراکی خورده شده می‌گردد چون برخی از گاوها عاشق علف خشک هستند و فقط خوردن علف خشک موجب دریافت انرژی، پروتئین و مواد معدنی-ویتامینه کمتر می‌گردد. برخی دیگر نیز به TMR علاقه دارند و به علوفه لب نمی‌زنند. اطمینان حاصل کنید که مواد خوراکی به میزان متوازن به همه‌ی گله داده می‌شود!

    5- سرک دادن برخی اقلام کنسانتره:

    برخی از دامداران تصور می‌کنند که TMR نمی‌تواند نیازهای پروتئین یا کنسانتره‌ی یه گاو پرتولید را تامین کند و به همین خاطر شروع به سرک دادن این اقلام می‌کنند. ولی در نهایت این سیستم باعث برهم خوردن توازن TMR شده و به دام لطمه می‌زند. TMR متوازن شده برای گاوهای پرتولید بهترین گزینه است و از جابجایی شیردان، اسیدوز و سایر ناهنجاری‌ها جلوگیری می‌کند. سرک دادن ضروری نیست. آنچه اهمیت دارد آماده کردن TMR مطلوب و با کیفیت است.

    6- آنایز ماده خشک مواد خوراکی پر رطوبت:

    بیشتر دامداران از آنالیز کردن مواد پر رطوبت جیره مثل ذرت سیلو شده سر باز می‌زنند یا با آن تکراری که باید اندازه‌گیری کنند، انجام نمی‌دهند. این مسئله موجب می‌شود که در برخی موارد دام را بیش از حد و در بیشتر موارد کمتر از حد تغذیه کنیم. در بسیاری از دامداری‌های بسیار بزرگ ایالات متحده علوفه به طور روزانه چک می‌شود و در دامداری‌های کوچک هفته‌ای یکبار کافی است.

    دکتر احسان محجوبی 1 آذر 92